رامین پرتو

سحرگاه یکشنبه منابع خبری لبنان و اسرائیل به انضمام سایر رسانه‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای اعلام کردند که حزب‌الله لبنان از مرحله اول عملیات در واکنش به ترور فواد شکر، فرماده ارشد نظامی این جریان در بیروت با شلیک ۳۲۰ راکت کاتیوشا و پهپاد به اسرائیل خبر داده است که همین موضوع به یکباره تیتر اول اخبار این رسانه‌ها شد و پس از آن تحلیل‌ها و تفسیرهای گوناگونی وارد خروجی آنها شد. در پی این حملات، حزب‌الله در اولین بیانیه‌ خود اعلام کرد که در چارچوب واکنش اولیه به حملات اخیر ارتش اسرائیل به حومه جنوبی بیروت که منجر به شهادت فؤاد شکر و تعدادی از غیرنظامیان کشور شد، برخی از سایت‌ها، پادگان‌ها و گنبدآهنین در شمال اراضی اشغالی را با تعداد زیادی موشک و به سمت یک هدف خاص نظامی اسرائیل که متعاقباً اعلام خواهد شد، هدف قرار دادند. حزب‌الله همچنین در این بیانیه اعلام کرد که «هم‌اکنون در بالاترین سطح آمادگی خود قرار داریم و هرگونه اقدام اسرائیل به ویژه در صورت آسیب دیدن غیرنظامیان، همراه با مجازات سخت و بسیار شدید خواهد بود و تکمیل این عملیات نظامی مدتی طول خواهد کشید».

حزب‌الله لبنان در بیانیه دوم خود همچنین اعلام کرد که در این مرحله هدف قرار دادن پادگان‌ها و مکان‌های اسرائیلی برای انهدام موانع در مسیر موشک‌ها و پهپادها برای اهداف عمیقتر بود و تعداد موشک‌های کاتیوشای پرتاب شده به سمت مواضع اسرائیل تاکنون از ۳۲۰ فراتر رفته است و مواضعی که هدف قرار گرفتند و آسیب دیدند شامل پایگاه «میرون»، پایگاه «ناوی زیو»، پایگاه «زعتون»، پایگاه «الزاعوره»، پایگاه «السهل»، پادگان «کیلع» در جولان، پادگان «یو اف» در جولان، پایگاه «نفح» در جولان، پایگاه «یردن» در جولان، پایگاه «عین زی تیم» و پادگان «راموت نفتالی» می‌شود. 

در بیانیه حزب‌الله لبنان اعلام شده که این حملات صرفاً مرحله اول پاسخ به اسرائیل بوده و بر همین اساس احتمال درگیری مجدد و رد و بدل شدن آتش میان این جریان و اسرائیل طی روزها و هفته‌های آتی می‌تواند وجود داشته باشد

از سوی دیگر براساس سومین بیانیه  حزب‌الله لبنان«تمام پهپادهای تهاجمی در زمان‌های تعیین‌شده و از تمامی سکوهای پرتاب به حرکت درآمدند و از مرزهای لبنان عبور کردند. پهپادها از مسیرهای متعدد به سمت اهداف مورد نظر حرکت کردند و ادعای اسرائیل در مورد حملات پیشدستانه و خنثی کردن عملیات مقاومت، ادعایی پوچ و بی اساس است و با واقعیت موجود منافات دارد». 

آنچه که در بیانیه‌های صادر شده از سوی حزب الله لبنان باید موردتوجه قرار بگیرد این است که مرزهای شمالی و جولان به عنوان نقاط حیاتی اسرائیل مورد هدف قرار گرفته‌اند که به نوعی می‌تواند برای تل‌آویو هزینه‌های بالایی داشته باشد. واقعیت این است که اسرائیل در مرزهای شمالی خود به صورت متوالی طی سال‌های گذشته شهرک‌هایی را احداث کرده تا بتواند به زعم خود فضای این منطقه را از یک وضعیت نظامی به محیط مسکونی و غیرنظامی تبدیل کند. این اقدام و سعی اسرائیل در این جهت است که اگر حزب‌الله لبنان هر زمانی دست به اقدام علیه این مواضع زد، تل‌آویو به سرعت بتواند چنین اقداماتی را به مثابه هدف قرار دادن غیرنظامیان قلمداد کند و با موج‌سواری بر روی این موضوع جامعه ملل و به خصوص ایالات متحده و اتحادیه اروپا را با خود و علیه حزب‌الله همراه کند. اساساً باید دانست که نفسِ ساخت و ساز و تشکیل شهرک‌های مسکونی توسط اسرائیل طی دهه‌های گذشته صرفاً به موضوع انتقال یهودیان از سراسر دنیا به این اراضی نبوده، بلکه در این راستا تمامی کابینه‌های اسرائیل بر اساس طرح کلی «کشور یهود» به دنبال آن هستند تا بتوانند آرایش جمعیتی و آمایش سرزمینی را بر اساس همین سیاست کلی پیش ببرند و از جهتی دیگر بتوانند نوعی «غیرنظامی‌سازی محیط» را به نفع خود پیش ببرند که البته در طی 10 ماه پیش شهرک‌های ساخته شده در شمال مرزهای اراضی که با جنوب لبنان هم‌راستا هستند، بارها و بارها تخلیه شده‌اند؛ چراکه به زعم منظومه امنیتی اسرائیل این شهرک‌ها مهمترین نقطه برای تل‌آویو محسوب می‌شوند. 

انکار تل‌آویو 

آنچه در راستای پاسخ حزب‌الله باید موردتوجه قرار بگیرد این است که اسرائیل هم دقیقاً همانند حزب‌الله از پایان حملات خود به این جریان خبر داده است. در همین رابطه آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل ظهر روز گذشته (یکشنبه) در گفت‌وگو با شبکه خبری اسکای نیوز عربی اعلام کرد که «ارتش اسرائیل اهدافی را که از جنوب لبنان شلیک شدند، رهگیری کرد و حدود ۱۰۰ فروند جنگنده نیروی هوایی ارتش با هدایت فرماندهی ارتش در مرزهای شمال و مرکز اطلاعات هزاران سکوی شلیک موشک متعلق به حزب‌الله در جنوب لبنان را هدف قرار داده و منهدم کرد و اعلام می‌کنیم که حملات به مواضع این جریان حالا پایان یافته است». از سوی دیگر وب سایت عبری وای‌نت هم اعلام کرد که از جمله اهداف حزب‌الله در حمله روز گذشته منطقه جالیلوت بود که مقر موساد و پایگاه ۸۲۰۰ در آنجا واقع است. 

همچنین رویترز اعلام کرده که یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل برای ۴۸ ساعت آینده،  از ساعت شش صبح  روز گذشته (یکشنبه) وضعیت اضطراری اعلام کرده و تمامی سواحل حیفا به دلیل وضعیت امنیتی به روی اسرائیلی‌ها بسته شده است. دانشگاه‌های اسرائیل نیز امتحانات و تمامی فعالیت‌های خود را لغو کردند و در فراخوان‌هایی از ساکنان شهرک‌های واقع در طبریا و حیفا و شهرک‌های شمالی در نزدیکی مرزها با جنوب لبنان خواسته شده به پناهگاه‌ رفته و خارج نشوند. روزنامه یدیعوت آحارونوت نیز عصر روز گذشته (یکشنبه) از انهدام سایت فرودگاه بن گوریون به دلیل بار زیاد مراجعه و تداخلات سیگنالی خبر داد. مدیر فرودگاه بن گوریون هم گفته است که ده‌ها شرکت هواپیمایی خارجی پروازهای خود به اسرائیل را لغو کردند و در حال ارتباط با شرکت‌های بین‌المللی هستیم که پروازهای خود  لغو کرده‌اند.

همچنین در پی این حملات نشست ویژه امنیتی اسرائیل با حضور بنیامین نتانیاهو ، نخست‌وزیر، یو آو گالانت، وزیر جنگ و هرتزی هالوی، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل در محل وزارت جنگ در منطقه امنیتی کریاه برگزار شد که خروجی آن هنوز مشخص نشده است. به موازات این روند نجیب میقاتیف نخست‌وزیر دولت موقت لبنان روز گذشته (یکشنبه) جلسه اضطراری کمیته وزیران را برای بررسی وضعیت پس از حمله هوایی گسترده اسرائیل که تل‌آویو آن را حمله پیشگیرانه خوانده بود خواستار شد. براساس گزارش المیادین، نجیب میقاتی گفت که در حال انجام یک سری تماس با دوستان لبنانی برای توقف تشدید تنش هستیم و لازم است که ابتدا تجاوز اسرائیل متوقف و قطعنامه ۱۷۰۱ اجرا شود. 

در واشنگتن هم شان ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده اعلام کرد که جو بایدن از نزدیک وضعیت اسرائیل و لبنان را زیر نظر دارد. ساوت گفت که به دستور بایدن، مقامات ارشد آمریکا به طور مداوم با همتایان اسرائیلی خود در ارتباط هستند و ما به حمایت از اسرائیل و به تلاش برای ثبات منطقه ادامه خواهیم داد. همانطور که قبلاً گزارش دادیم، وزیر دفاع ایالات متحده، لوید آستین، با همتای اسرائیلی خود، یوآو گالانت، صحبت کرده و آستین دوباره بر تعهد قاطعانه ایالات متحده به اسرائیل در برابر هرگونه حمله از سوی ایران و شرکای منطقه‌ای تأکید کرد. 

اسرائیل در مرزهای شمالی به صورت متوالی طی سال‌های گذشته شهرک‌هایی را احداث کرده تا به زعم خود فضای این منطقه را از یک وضعیت نظامی به محیط مسکونی و غیرنظامی تبدیل کند و در قبال هرگونه حمله، اجماع جهانی را به نفع خود برانگیزد

بسیاری از ناظران منطقه‌ای با نگاهی به این روند و وضعیت فعلی اعتقاد دارند که این حملات از سوی دو طرف به پایان رسیده اما باید توجه شود که در بیانیه حزب‌الله لبنان اعلام شده که این حملات صرفاً مرحله اول پاسخ به اسرائیل بوده است. بر همین اساس احتمال درگیری مجدد و رد و بدل شدن آتش میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل طی روزها و هفته‌های آتی می‌تواند وجود داشته باشد و باید منتظر ماند و دید که در این وضعیت خروجی مذاکرات‌ آتش‌بس غزه مثبت می‌شود یا منفی؟!

درعین‌حال شامگاه دیروز، رویترز  به نقل از دیپلمات‌ها اعلام کرد که اسرائیل و حزب‌الله پس از حملات پیام‌هایی رد و بدل کردند مبنی بر اینکه هیچ‌کدام خواهان تشدید تنش نیستند.

  یک مقام حزب‌الله نیز گفت: تلاش کردیم تا اطمینان حاصل کنیم که پاسخ به شهادت شکر به دست اسرائیل به یک جنگ تمام‌عیار منجر نشود.  در همین حال وزیر دفاع اسرائیل بیان کرد که جنگ با حزب الله در آینده دور رخ خواهد داد، نه الان.  مقامات اسرائیلی همچنین به آکسیوس گفتند: ورود هیئت ما به مذاکرات قاهره نشانگر این است که اسرائیل علاقه‌ای به تشدید تنش در شمال ندارد.