سرویس‌دهی نظامی- امنیتی قبرس به اسرائیل، اعتراض لبنان را برانگیخت؛
وجود یک تنش بالقوه در «جزیره» مشکوک
رامین پرتو
پرونده جنگ غزه روز به روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد و هر روز یک اتفاق جدید در بطن یا پیرامون این نزاع منطقه‌ای رخ می‌دهد؛ حالا هم به نظر می‌رسد که ابعاد جدیدی از این تقابل را شاهد هستیم که به نوعی می‌تواند به اتحادیه اروپا هم مربوط شود.
از سال ۲۰۱۶ تمرینات مشترک نظامی میان اسرائیل و قبرس در سطوح مختلف انجام شده و در سال ۲۰۲۲ هم رزمایشی به نام «خورشید آبی» به صورت مشترک میان نظامیان قبرس و اسرائیل برگزار شد که در آن، حمله به لبنان و ایران شبیه‌سازی شده بود!
در این میان طی هفته‌های اخیر، تنش میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل در مورد مرزهای شمالی اراضی اشغالی بالا گرفت و زد و خوردهای متعددی را میان دو طرف شاهد بودیم. با این وجود سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان چهارشنبه عصر در سخنانی به قبرس هشدار دارد که با اسرائیل در حمله احتمالی به لبنان مشارکت و همکاری نکند.
همین سخنان دبیرکل حزب‌الله لبنان کافی بود تا مقامات این جزیره کوچک در دریای مدیترانه به تکاپو بیافتند و هر یک از زبان خویش منکر وجود چنین رابطه‌ای با تل‌آویو شوند. این در حالی است که سخنان سید حسن نصرالله نه صرفاً یک تهدید، که بیانگر اقدامات میدانی‌ای بود که در منطقه حوزه دریای مدیترانه و در رابطه با اسرائیل و قبرس روی داده است.
نصرالله در بخشی از سخنان خود یادآور شد: «اسرائیل می‌داند نبردی که در دریای مدیترانه در انتظارش است بسیار بزرگ است و این بار باید در زمین، هوا و دریا منتظر ما باشد». او علاوه بر اسرائیل، قبرس را نیز تهدید کرد چراکه به زعم او قبرس به اسرائیل اجازه می‌دهد از فرودگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی‌اش برای انجام تمرینات نظامی استفاده کند.
وی اظهار کرد: «در یک کلمه می‌گویم که دولت قبرس باید هوشیار باشد که باز کردن فرودگاه‌ها و پایگاه‌های قبرس به روی دشمن اسرائیلی برای هدف قرار دادن لبنان به این معنی است که دولت قبرس بخشی از جنگ شده و مقاومت (حزب‌الله) به عنوان بخشی از جنگ با آن برخورد خواهد کرد». در این میان نیکوس کریستودولیدس، رئیس‌جمهوری قبرس هرگونه ادعا مبنی بر همسویی کشورش با هر طرف درگیری را رد کرد و گفت که «کشورش هیچ‌گونه امکانات زمینی یا پایگاهی در اختیار ارتش اسرائیل قرار نمی‌دهد».
غیر از انگلیس، ایالات متحده و فرانسه هم در قبرس منافع نظامی، امنیتی و اقتصادی کلان دارند، چراکه این جزیره پس از سیسیل و ساردینا در ایتالیا، سومین جزیره بزرگ مدیترانه به حساب می‌آید
قبرس قبلاً به اسرائیل اجازه داده بود از حریم هوایی خود برای رزمایش‌های هوایی گاه به گاه استفاده کند و اکنون تأکید دارد که این امر هرگز در زمان درگیری رخ نداده است.
روزنامه الاخبار لبنان در اینباره نوشت: «این هشدار سیدحسن نصرالله با سفر هیاتی از سرویس اطلاعات قبرس به بیروت هم‌زمان بود که طی یک برنامه مشخص و از پیش تعیین شده، قرار بود در این سفر موضوع مهاجرت غیرقانونی را بررسی کنند. اما پس از این هشدار، این هیات مجدداً به بیروت برگشت و ضمن درخواست ملاقات با «الیاس البیسری»، سرپرست اداره امنیت عمومی لبنان، با او سخنان دبیرکل حزب‌الله را بررسی کردند».
این روزنامه می‌نویسد: «هیأت قبرسی در این دیدار تاکید کرد کشورش به هیج دولتی اجازه نمی‌دهد از خاکش و پایگاه‌های هوایی آن برای تهدید لبنان استفاده کند و تصمیم توقف اعطای روادید به لبنانی‌ها صحت ندارد. این هیات همچنین گفت دو پایگاه انگلیس که در جزیره قبرس قرار دارند تابع حاکمیت دولت قبرس نیستند».
قبرس، بارانداز اطلاعاتی غرب؟!
واقعیت این است که هشدار حزب‌الله لبنان به قبرس را باید نوعی تهدید آشکار و علنی دانست که به نوعی بیانگر وجود یک تنش بالقوه است.
باید توجه داشت که قبرس در شرایط کنونی به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده و پایتخت هر دو هم نیکوزیا است که به نیکوزیای شمالی و جنوبی تقسیم شده است. قبرس شمالی که به قبرس تُرک‌نشین هم معروف است، اساساً تحت حاکمیت ترکیه قرار دارد ولی در بخش خرید و فروش مسکن و حتی اجاره خودرو، پوند استرلینگ (ارز ملی انگلیس) رد و بدل می‌شود که همین موضوع نشان از نفوذ لندن در قبرس شمالی دارد!
در قبرس جنوبی هم که عضو اتحادیه اروپا است، ردپای انگلیس کاملاً مشهود است. در مناطق جنوبی قبرس اروپایی‌نشین دو جزیره در اختیار ارتش انگلیس قرار دارد که وظیفه آنها شنود و رصد تحرکات دریایی و هوایی در حوزه نظامی است. از سوی دیگر توجه داشته باشید که ایالات متحده و فرانسه هم در قبرس منافع نظامی، امنیتی و اقتصادی کلان دارند؛ چراکه این جزیره پس از سیسیل و ساردینا در ایتالیا، سومین جزیره بزرگ مدیترانه به شمار می‌آید.
از سوی دیگر در قبرس شمالی و جنوبی تعداد زیادی از یهودیان اسکان دارند و اساساً این جزیره برای سرمایه‌گذاران و توریست‌های یهودی یک جاذبه بسیار مهم تلقی می‌شود.
این در حالیست که فاصله دریایی قبرس تا اسرائیل و لبنان چیزی حدود 200 تا 300 کیلومتر است و این موضوع از حیث راهبردی و ژئوپلیتیکی یک مولفه مهم نظامی برای ناتو و اسرائیل تلقی می‌شود. اینکه چرا اسرائیل در داخل قبرس اقدام به استقرار پایگاه نظامی هوایی و دریایی کرده دلیلی ندارد جز اینکه فاصله آن تا لبنان و اراضی اشغالی بسیار کم است و از سوی دیگر این کشور به دلیل عضویت در اتحادیه اروپا می‌تواند محیط امنی برای ارتش اسرائیل و منظومه اطلاعاتی - عملیاتی این رژیم به حساب بیاید.
نکته دیگر این است که از سال ۲۰۱۶ تمرینات مشترک نظامی میان اسرائیل و قبرس در سطوح مختلف انجام شده و در سال ۲۰۲۲ هم رزمایشی به نام «خورشید آبی» به صورت مشترک میان نظامیان قبرس و اسرائیل برگزار شد که در آن، حمله به لبنان و ایران شبیه‌سازی شده بود!
این اقدامات اسرائیل در قبرس اگرچه مسبوق به سابقه بوده اما واقعیت این است که حزب‌الله لبنان در این مسیر می‌خواهد به هر ترتیب ممکن اوضاع را به سمتی ببرد که کمترین هزینه پرداخت شود اما بدون شک اسرائیل هم در این راستا نمی‌تواند از شراکت راهبردی با قبرس چشم‌پوشی کند.
در همین زمینه حزب اپوزیسیون کمونیست، دومین حزب بزرگ جزیره قبرس با اعلام موضع خود تاکید کرد قبرس «باید پلی برای صلح و همکاری باشد نه یک پایگاه جنگی یا میدان رزمایش ارتش‌های خارجی». حال باید دید که آیا قبرس از سرویس‌دهی به تل‌آویو منصرف می‌شود یا اینکه تحت فشار غرب به این راه ادامه می‌دهد؟!
دیدگاه تان را بنویسید