قطع همکاری با تل‌آویو، تاکتیک سیاسی یا واقعیت؟!

رامین پرتو

از سه‌شنبه هفته گذشته که ارتش اسرائیل وارد رفح و در گذرگان هم مرز با مصر مستقر شد، تاکنون اقدامات سیاسی و میدانی زیادی در این راستا رخ داده که هر کدام از آنها به خوبی نشان می‌دهد که هیچ دورنمایی در این راستا وجود ندارد. گروه‌های مقاومت فلسطین روز گذشته (جمعه) با حملات سنگین به مواضع ارتش اسرائیل و خودروهای نظامی‌ آنها در رفح و دیگر نقاط غزه، پاسخ ستون‌کشی نظامی اسرائیل را دادند. خبرنگار الجزیره در رفح هم در گزارش خود آورده است که ارتش اسرائیل برای چهارمین روز به کنترل خود بر گذرگاه رفح ادامه می‌دهد و از ورود کمک‌ها به نوار غزه جلوگیری می‌کند. در این بین گردان‌های القسام، شاخه نظامی حماس در مجموعه عملیات ترکیبی خود که شامل تله‌گذاری، ایجاد کمین مستحکم، مین‌گذاری و انهدام تانک‌ها و خودروهای ارتش اسرائیل بود، تاکید کرد که موجی از حملات موشکی را به محل استقرار اسرائیل در پادگان مفتاحیم در غلاف غزه انجام داده است. گردان‌های القسام همچنین اعلام کرد که تونلی با حضور نیروهای مهندسی اسرائیل را منفجر کردند که باعث کشته و زخمی شدن آنها شده است. شاخه نظامی حماس در بیانیه‌ای تاکید کرد که مقر نظامی کرم ابوسالم در شرق رفح را هدف حملات خمپاره‌ای سنگین قرار داده‌اند. در این راستا یکی از فرماندهان میدانی حماس در محله الزیتون به الجزیره اعلام کرده که مقاومت در جنوب غربی محله الزیتون با نیروهای اسرائیل درگیر شد و رزمندگان مقاومت توانستند چندین خودروی اسرائیلی را منهدم کرده و نیروهای اسرائیل را هدف گلوله باران شدید قرار دهند. این روند به جایی رسیده که اساساً هدف قرار گرفتن تانک‌ها و خودروهای زرهی اسرائیل در جای جای رفح همچنان ادامه دارد و از سوی دیگر جنگنده‌های ارتش اسرائیل در حال بمباران مناطقی در رفح هستند.به گونه‌ای که ارتش اسرائیل روز گذشته (جمعه) اعلام کرد که در عرض ۲۴ ساعت حدود ۴۰ هدف را در نوار غزه بمباران کرده است. ارتش اسرائیل همچنین گفته است که به عملیات خود در منطقه زیتون در مرکز نوار غزه و سایر مناطق در شرق شهر رفح در جنوب این باریکه ادامه خواهد داد و جنگنده‌ها چندین نقطه را در رفح بمباران کردند که از جمله آنها برخی نقاط در گذرگاه کرم ابوسالم بوده است. نکته مهم این است که ارتش اسرائیل مدعی شده است که اهداف نظامی حماس را هدف قرار می‌دهد در حالیکه واقعیت نشان از کشتار غیرنظامیان در غزه دارد؛ به گونه‌ای که آنها مدعی هستند تمام غیرنظامیان را از رفح تخلیه کرده‌اند اما همین موضوع خود یک بحران جدید انسانی را پدید آورده است. در این خصوص، آژانس امداد و کار برای پناهندگان فلسطینی(آنروا) اعلام کرده که آوارگی اجباری با تشدید بمباران رفح توسط اسرائیل ادامه دارد و حدود ۱۱۰ هزار نفر در میان شرایط وحشتناک زندگی در جستجوی مکانی امن از رفح فرار کردند. آنروا تاکید کرد که تنها در وضعیت فعلی امید به آتش‌بس است؛ چراکه هیچ مکان امنی در نوار غزه وجود ندارد. سازمان ملل متحد نیز هشدار داده که در صورت نرسیدن سوخت ظرف ۲۴ ساعت، بیمارستان‌های نوار غزه کار خود را متوقف خواهند کرد. دفتر امور بشردوستانه سازمان ملل هم اظهار کرده که بسته شدن گذرگاه رفح بر عرضه سوخت، کمک‌ها و جابجایی جمعیت تأثیر می‌گذارد. رئیس بیمارستان کمال عدوان درغزه نیز در مصاحبه با شبکه الجزیره نسبت به وقوع یک فاجعه انسانی در صورتی که سوخت لازم بلافاصله وارد بیمارستان‌های نوار غزه نشود، هشدار داد. همچنین متیو هالینگزورث، مدیر برنامه جهانی غذا روز پنجشنبه هشدار داد که عملیات این نهاد در غزه به دلیل کمبود مواد غذایی و دارویی متوقف خواهد شد و خاطرنشان کرد که این ذخایر در نوار غزه حداکثر برای سه روز کافی است؛ چراکه دسترسی به انبار اصلی غذای جهانی در شهر رفح دشوار شده است و تنها یک نانوایی هنوز در حال فعالیت است. 

دعوای واشنگتن و تل‌آویو به دلیل ادامه روند ارسال تسلیحات نظامی از آمریکا به اسرائیل، از نظر تحلیلگران صرفاً یک اقدام سیاسی برای آرام کردن طیف ناراضی از بایدن در داخل آمریکا به حساب می‌آید تا او بتواند در انتخابات آتی به پیروزی برسد

زد و خورد از راه دور! 

اگرچه بایدن اعلام کرده در صورتی که نتانیاهو دستور حمله گسترده به شهر رفح را صادر کند، آمریکا ارسال برخی محموله‌های تسلیحاتی خود به اسرائیل را متوقف خواهد کرد، اما مشاور ارتباطات امنیت ملی کاخ‌سفید ادامه ارسال تسلیحات به تل‌آویو را تایید کرده است

فارغ از آمارها و همچنین رخداهای میدانی باید به این نکته توجه کرد که اوضاع و احوال در محور سیاسی بر خلاف گذشته بسیار آشفته است که البته باید بطن آنرا اظهارات اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده بدانیم. بایدن اخیراً در مصاحبه‌ای با شبکه سی‌ان‌ان در پاسخ به این سوال که آیا بمب‌های ساخت این کشور که به اسرائیل ارسال شدند، غیرنظامیان را در آنجا به قتل رسانده یا خیر، در اشاره ضمنی به بمب‌های ۲۰۰۰ پوندی ارسال شده به تل‌آویو گفت که در غزه غیرنظامیان زیادی در نتیجه این بمب‌ها و شیوه‌های دیگری که مناطق مسکونی هدف قرار گرفتند، به قتل رسیدند. همچنین لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا نیز گزارش‌هایی مبنی بر آنکه آمریکا ارسال تسلیحات به اسرائیل را متوقف کرده، تایید کرده است. آنچه در این میان باید موردنظر قرار بگیرد این است که بایدن در مصاحبه اخیر خود اعلام کرده در صورتی که نتانیاهو دستور حمله گسترده به شهر رفح را صادر کند، آمریکا ارسال برخی محموله‌های تسلیحاتی خود به اسرائیل را متوقف خواهد کرد. او سپس اعلام می‌کند که آمریکا به ارسال تسلیحات پدافندی از جمله سیستم پدافند هوایی (گنبد آهنین) برای اسرائیل ادامه خواهد داد، اما در صورت آغاز حمله زمینی گسترده به رفح، ارسال سلاح‌های دیگر که در طول تاریخ از آنها برای مقابله با شهرها استفاده می‌شد، متوقف خواهد شد. این اظهارات بایدن حالا باعث شده تا نتانیاهو هم موضع نهایی خود را علیه کاخ‌سفید اتخاذ کند. او در واکنش به تهدید آمریکا در توقف ارسال سلاح به اسرائیل گفته است که ارتش حتی شده به تنهایی و با ناخن انگشت به جنگ در نوار غزه ادامه می‌دهد. او همچنین با اشاره به جنگ ۱۹۴۸ اعلام کرد که در آن زمان تسلیحات نداشتیم ولی در کنار هم پیروز شدیم. این اظهارات شاید در نمای کلی نوعی اختلاف میان تل‌آویو و واشنگتن را به تصویر بکشد اما باید توجه داشت که عملاً همین حالا و با وجود رد و بدل شدن این اظهارات، تسلیحات آمریکا به اسرائیل ارسال می‌شود. در همین مورد روز گذشته (جمعه) جان کربی، مشاور ارتباطات امنیت ملی کاخ سفید در جمع خبرنگاران در واشنگتن گفت که همه درباره توقف ارسال سلاح به اسرائیل صحبت می‌کنند، اما ارسال سلاح‌ها به اسرائیل همچنان ادامه داشته و آنها بخش عمده‌ای از سلاح‌ها را برای دفاع از خود دریافت می‌کنند. او تاکید کرد که ما (آمریکا) تعهد داده‌ایم، هر پنی را که از طریق درخواست‌های اضافی از کنگره به دست می‌آوریم برای تامین توانایی‌های مورد نیاز اسرائیل هزینه کنیم و به این تعهد ادامه خواهیم داد. بر این اساس باید گفت که دعوای واشنگتن و تل‌آویو به دلیل ادامه روند سابق، صرفاً یک اقدام سیاسی برای آرام کردن طیف ناراضی از بایدن در داخل آمریکا به حساب می‌آید.