تلاش ترکیه برای وساطت میان حماس و اسرائیل

یک رسانه عربی با اشاره به سفر رئیس دفتر سیاسی حماس به ترکیه، گزارش داد که آنکارا در تلاش است میان جنبش حماس و اسرائیل وساطت کند و جای مصر و قطر را بگیرد. بعد از اینکه قطر به طور تلویحی به خروج از میانجی‌گری در پرونده‌های غزه و توافق تبادل اسرا اشاره کرد و بعد از پیچیده‌شدن مساله مذاکرات میان جنبش حماس و اسرائیل، ترکیه تحرکات پنهانی خود در این پرونده را آغاز و تلاش کرد که دروازه جدیدی برای مذاکرات ایجاد کند. آنکارا در بسیاری از محافل با قدرت اعلام کرده است که آماده میزبانی از دیدارهای غیرمستقیم میان جنبش حماس و طرف اسرائیلی است تا موانع پیش روی توافق آتش‌بس غزه که جنگ آن ۲۰۰ روزه شده است از میان برداشته شود. 

طبق گزارش رای الیوم، در صورت موافقت جنبش حماس و اسرائیل با میانجیگری آنکارا، ترکیه ابتکار عمل جدیدی مطرح خواهد کرد که قبل از هر چیز بر توقف موقت جنگ به مدت حداقل ۲ هفته متمرکز خواهد بود و در این مدت دیگر مسائل این توافق بررسی خواهد شد. کانال وساطت ترکیه به‌طور مستقیم تحت اشراف و نظارت «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور این کشور خواهد بود و او از طریق روابط خود تلاش خواهد کرد که به توافقی نهایی برای پایان دادن به جنگ غزه دست یابد. 

بسیاری از ناظران معتقدند که آنکارا در پرونده میانجیگری خود با موانعی مواجه خواهد شد، به‌ویژه اینکه اردوغان و نتانیاهو روابط خوبی با هم ندارند اما اگر ترکیه فشارهایش را افزایش دهد و چشم‌اندازی ایجاد کند که مورد پذیرش دوطرف باشد، پیشرفت‌هایی در این زمینه حاصل خواهد شد. 

در بخشی از این گزارش آمده است که با توجه به شکست مصر و قطر در پرونده میانجیگری خود طی ماه‌های گذشته، «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس در سفر خود به ترکیه و دیدار با اردوغان علاوه بر رایزنی در مورد جنگ غزه و پیامدهای آن برای منطقه برای اولین بار درمورد مساله وساطت ترکیه و از سرگیری دیدارهای غیرمستقیم رایزنی خواهد کرد. 

این تحول ناگهانی بعد از آن انجام می‌شود که قطر اعلام کرده به دلیل انتقادات اسرائیل و آمریکا، در نقش خود در وساطت‌ها بازنگری خواهد کرد. برخی منابع گزارش دادند که تلاش‌های ترکیه روی آتش‌بس و پشتیبانی از جنبش حماس و حمایت از تبدیل شدن این جنبش به عنوان یک حزب سیاسی در صورت برپایی دولت فلسطینی متمرکز خواهد بود. برخی منابع دیگر نیز مدعی شدند میان اعلام قطر مبنی بر بازنگری در نقش خود و ورود ترکیه به خط بحران و اعلام موافقت جنبش حماس با خلع سلاح در مقابل برپایی کشور فلسطینی بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ ارتباط وجود دارد. 

پیش از این «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه مدعی شده بود رهبران حماس با منحل کردن جناح سیاسی این جنبش در مقابل برپایی دولت فلسطینی بر اساس مرزهای ۶۷ موافقت کرده‌اند. وی همچنین گفت که جنبش حماس با تبدیل شدن به عنوان یک حزب سیاسی موافقت کرده است. هنیه پیش از دیدار دیروز با اردوغان، چهارشنبه گذشته نیز در دوحه با هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه دیدار و درمورد تحولات جنگ غزه رایزنی کرد. 

این در حالی است که وزرای خارجه مصر و ترکیه در راستای توسعه روابط بین ۲ کشور در تمامی حوزه‌ها و هماهنگی مشترک درباره چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، گفت‌وگو کردند. سامح شکری، وزیر خارجه مصر دیروز شنبه (۲۰ آوریل) در آغاز سفر خود به ترکیه، با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای خود مذاکره کرد. احمد ابو زید، سخنگوی وزارت خارجه مصر گفت که شکری با فیدان در چارچوب تلاش مشترک در راستای توسعه روابط بین ۲ کشور در تمامی حوزه‌ها و هماهنگی مشترک درباره چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، یک جلسه مذاکره غیرعلنی برگزار کرد.