اسرائیل و تقویت احتمال درگیری در جبهة شمالی

فرشاد گلزاری

این روزها خاورمیانه اسیر یک بحران چند ضلعی سیاسی- نظامی شده که هر روز عمق و گستره آن نسبت به روز قبل بیشتر و بیشتر می‌شود. غرب‌آسیا حالا از یک سو در حال تجربه کردن تنش جدید با محوریت ایالات متحده و جریان‌های مقاومت در سوریه، عراق و یمن است و از جهتی دیگر پرونده‌ای در غزه مفتوح مانده که با گذشت 116 روز هنوز پایان آن مشخص نیست و بسیاری از تحلیلگران هم در مورد مولفه‌های موثر در آن که می‌تواند پایان جنگ را اعلام کند، ساکت شده‌اند. در این بین اسرائیل به عنوان رکن اساسی و اصلی این بحران در حال اقداماتی است که به دو بخش تقسیم شده و اساساً هر دو بخش اعم از داخلی و خارجی خروجی منفی داشته و هر روز هم این روند به نوعی دیگر و جدیدتر تکرار می‌شود. در این میان و بر اساس اعلام منابع درمانی غزه، شمار کشته‌ شده‌ها در حال رسیدن به رقم 27 هزار نفر است و این در حالیست که مجدداً موضوع یورش به مراکز پزشکی غزه از سوی ارتش اسرائیل کلید خورده است. در این راستا وزارت بهداشت غزه در بیانیه‌ای اعلام کرده که اسرائیل برای دومین هفته محاصره مجتمع پزشکی ناصر را تشدید کرد و ارتش آن طی این چند روز، ۱۵۰ پرسنل پزشکی، ۴۵۰ زخمی و ۳۰۰۰ آواره را هدف قرار داده‌ است. به گفته این وزارتخانه، ژنراتورهای برق مجتمع پزشکی ناصر به دلیل کمبود سوخت تا دو روز دیگر متوقف می‌شوند و زباله در ادارات و محوطه‌های مجتمع پزشکی ناصر انباشته شده و اسرائیلی‌ها اجازه انتقال آن به خارج را نمی‌دهند که بخشی از این زباله‌ها به نوعی زباله عفونی قلمداد می‌شود و باعث شیوع بیماری شده است. در این راستا دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد  (OCHA) در تازه‌ترین گزارش خود تاکید کرد که دستور تخلیه توسط ارتش اسرائیل از دسامبر گذشته شامل ۱۵۸ کیلومتر مربع معادل ۴۱ درصد از مساحت نوار غزه می‌شود. این دفتر توضیح داد منطقه‌ای که ارتش اسرائیل دستور تخلیه آن را داشت، محل زندگی یک میلیون و ۳۸۰ هزار فلسطینی و شامل ۱۶۱ سرپناه برای آوارگان و میزبان بیش از ۷۰۰ هزار آواره بوده است. از سوی دیگر وزارت بهداشت غزه تایید کرد که اسرائیل در حال کشتار جمعی در این شهر، محاصره بیمارستان‌های الامل و ناصر و جلوگیری از حرکت آمبولانس‌ها برای نجات مجروحان است. هلال احمر نیز گزارش داده که مجموعه‌ای از حملات مستمر در مجاورت بیمارستان الامل رخ داده و پهپادهای اسرائیلی همچنان به منظور تخلیه فلسطینی‌های ساکن اطراف بیمارستان و محله الامل به حملات ادامه می‌دهند.

به‌رغم آنکه نتانیاهو و گالانت معتقدند ارتش برای رویارویی با لبنان آماده است، اما برخی دیگر از مسئولان اسرائیلی دقیقاً نظری مخالف دارند. به عنوان مثال روعی لیوی، شهردار نیشر در نزدیکی بندر «حیفا» اذعان کرده جنگ در شمال همانند زلزله خواهد بود و اسرائیل برای جنگ آماده نیست. او گفته است که هیچ طرحی برای تخلیه وجود ندارد و حقیقت کامل از سوی مقامات به تل‌آویو گفته نمی‌شود

شمارش معکوس در مرزهای شمالی؟!

با تحرک نیروهای اسرائیل در مرزهای شمالی و منتهی به لبنان، بسیاری از خبرنگاران و مفسران تحولات اسرائیل اعلام کرده‌اند که در هر ساعتی ممکن است که درگیری تمام قد میان اسرائیل و لبنان شروع شود. در همین راستا یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل دیروز مدعی شد که ارتش خیلی زود در مرزهای شمالی با لبنان، جایی که نیروهای اسرائیل هر روز با حزب‌الله تبادل آتش دارند، عملیات خواهد داشت

تمام این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که با تحرک نیروهای اسرائیل در مرزهای شمالی و منتهی به لبنان، بسیاری از خبرنگاران و مفسران تحولات اسرائیل اعلام کرده‌اند که در هر ساعتی ممکن است که درگیری تمام قد میان اسرائیل و لبنان شروع شود. در همین راستا یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل روز گذشته (سه‌شنبه) مدعی شد که ارتش خیلی زود در مرزهای شمالی با لبنان، جایی که نیروهای اسرائیل هر روز با حزب‌الله تبادل آتش دارند، پیشروی خواهد کرد و بر همین اساس صفوف نیروهای خود را در شمال تقویت کرده‌ایم. همچنین گالانت به سربازهایی که در نزدیکی مرزها با غزه مستقر هستند، اعلام کرد که به زودی از آنجا به شمال منتقل می‌شوند و سربازان ذخیره جهت آمادگی برای عملیات آتی، پایگاه‌های خود را ترک خواهند کرد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که هرتزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل پیشتر گفته بود که احتمال جنگ در جبهه مرزهای شمالی با لبنان از گذشته بیشتر است اما در این میان باید دو نکته مهم را در خصوص اینکه آیا حزب‌الله و اسرائیل با یکدیگر وارد درگیری می‌شوند یا خیر متذکر شد. نکته اول این است که اگر این درگیری رخ دهد، با عنایت به اینکه ارتش اسرائیل 116 روز در جنگ بوده، احتمال دارد که از سایر جناح‌ها آسیب‌پذیرتر از گذشته شود و به نظر می‌رسد که شدت عمل ارتش اسرائیل در جنوب هم به این دلیل است که اگر در شمال با حزب‌الله وارد جنگ شدند، حداقل از ناحیه غزه و جنوب کمتر آسیب ببینند. اما نکته مهمتر اختلاف در هسته و پوسته کابینه تل‌آویو است. علیرغم آنکه نتانیاهو و گالانت معتقدند ارتش برای رویارویی با لبنان آماده است اما برخی دیگر از مسئولان اسرائیلی دقیقاً نظری مخالف دارند. به عنوان مثال روعی لیوی، شهردار نیشر در نزدیکی بندر «حیفا» اذعان کرده جنگ در شمال همانند زلزله خواهد بود و اسرائیل برای جنگ آماده نیست. او گفته است که هیچ طرحی برای تخلیه وجود ندارد و حقیقت کامل از سوی مقامات به تل‌آویو گفته نمی‌شود. صورت دیگر اختلاف را باید در درون کابینه اسرائیل خصوصاً میان راستگراها مشاهده کرد. ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل هرگونه توقف درگیری در غزه را مساوی با انحلال کابینه دانسته است. از سوی دیگر بتسلئیل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل و رئیس حزب صهیونیسم دینی تأکید کرده که حزب وی هرگز با توقف جنگ در غزه به مدت دو ماه موافقت نخواهد کرد و حتی خواهان ایجاد حکومت نظامی در غزه شده است. بر همین اساس باید گفت که نتانیاهو حالا تحت فشار است و به همین دلیل ممکن است یک جبهه درگیری دیگر را این بار در شمال باز کند.