هیأت یمنی پس از دیدار بن‌سلمان با سلطان عمان راهی عربستان شد؛
گام مهم ریاض برای برقراری صلح در یمن
فرشاد گلزاری
از زمانی که ایران و عربستان سعودی به سمت بهبود روابط دوجانبه گام برداشتند، بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای و غربی بر این عقیده بودند که پرونده جنگ یمن آرام آرام بسته می‌شود و ریاض به نوعی سعی می‌کند تا این بحران تحمیل شده به همسایه جنوبی خود را پایان دهد. قبل از اینکه حتی عربستان به سمت سوریه هم متمایل شود، برخی از مقامات امارات هم گفت‌وگوهایی در پشت پرده با عربستان در مورد یمن داشتند اما خروجی این بحث و جدل‌ها میان «دو برادر» آنگونه که گمانه‌زنی می‌شد، مثبت نبود؛ بلکه اختلاف نظر میان ریاض و ابوظبی بالا گرفت و در نهایت سعودی‌ها سعی کردند یک تنه پرونده یمن را در دست بگیرند و به دنبال هدایت آن بروند.
مذاکرات بن‌سلمان با سلطان عمان در ریاض در پی سفر هفته گذشته مقامات ارشد آمریکا به عربستان، عمان و امارات برای رایزنی با شرکای منطقه‌ای خود و طرف‌های یمنی انجام می‌شود و نشان می‌دهد که ولیعهد به دنبال پایان جنگ 8 ساله یمن است
حالا از آن وقایع روزهای زیادی نیست که می‌گذرد اما به نظر می‌آید که تبادل آتش در یمن فروکش کرده و از سوی دیگر در این میان عمانی‌ها به عنوان یک میانجی مشخص وارد میدان شده‌اند. از ماه‌ها قبل بحث بر سر این بود که طرفین درگیری یعنی عربستان و یمنی‌ها بتوانند به یک فرمت مشخص در خصوص پایان جنگ دست پیدا کنند اما واقعیت موجود این است که در یمن اتفاقاتی طی 8 سال گذشته و در نتیجه حملات ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی رخ داده که مشخص نیست ریاض چگونه می‌خواهد آنها را جبران کند.
به عنوان مثال از بین رفتن زیرساخت‌های یمن، ممنوعیت هرگونه پرواز به فرودگاه صنعاء، عدم پرداخت حقوق کارمندان سراسر کشور که در گذشته عربستان مامور به پرداخت شده بود، بسته شدن چندین بندر در جنوب یمن، بحران و کمبود دارو، غذا و آب قابل آشامیدن و غیره همگی از جمله مسائلی است که هنوز و با گذشت چندین ماه از اجرای آتش‌بس در یمن مشخص نیست که چگونه قرار است از سوی ریاض جبران شوند. در این راه باید متوجه بود که یمنی‌ها همچنان به دنبال ان هستند تا بتوانند تضمین‌هایی را در مورد مسائل مذکور از ریاض دریافت کنند و در این خصوص عمانی‌ها فعال شده‌اند.
بارها و بارها طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته شاهد آن بودیم که هیئت‌هایی از سلطان‌نشین عمان به صنعاء سفر کرده و با شورای عالی سیاسی یمن دیدار کردند و در این میان شروط و خواسته‌های یمنی‌ها از سوی این هیئت به ریاض منتقل شده است و در مقابل هم ساز و کارهایی در این میان مشخص شده تا دو طرف بتوانند به هر ترتیب به صورت مستقیم با یکدیگر مذاکره کنند. در مورد آخرین تحرکات این هیئت باید گفت که رئیس شورای عالی سیاسی یمن پنجشنبه گذشته با هیئت عمانی به همراه هیئت ملی کشورش در جریان سفر به صنعا دیدار کرد. همچنین عربستان اعلام کرد که هیئتی از گروه انصارالله یمن را به ریاض دعوت کرده تا طبق ابتکار عمل سعودی در سال ۲۰۲۱، گفت‌وگوها درباره دستیابی به آتش‌بس جامع در یمن و راه حل سیاسی برای درگیری در این کشور را تکمیل کند اما در این بین باید متوجه بود که تحرکات اخیر ولیعهد سعودی هم قابل ملاحظه است.
انصارالله با بیان اینکه عملاً موضوع توقف جنگ یمن در دست عربستان است، اعلام کرده که این دور از مذاکرات که در مسقط انجام شد، ممکن است آخرین دور باشد، چراکه به زعم آنها نمی‌توان در مذاکرات ریاض از مسائل انسانی صرف نظر کرد و ابتدا سراغ مسائل سیاسی رفت
بن‌سلمان در مسقط
سفر روز پنجشنبه هیئت عمانی به صنعا در حالی اتفاق افتاد که دو روز قبل از این سفر یعنی در سه‌شنبه هفته گذشته ولیعهد سعودی وارد عمان شده بود. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) در این خصوص اعلام کرد که با پایان سفر محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به هند، وی در یک سفر ویژه وارد عمان شد تا با هیثم بن طارق، سلطان عمان، دیدار و رایزنی کند.
روزنامه سعودی «الشرق الاوسط»، چاپ لندن در خصوص این سفر نوشت که بن‌سلمان در دیدار با سلطان عمان درباره تحولات منطقه‌ای، بین‌المللی و روابط دوجانبه و تقویت روابط اقتصادی دو کشور گفت‌وگو کرده است اما نکته مهم این است که سفر بن‌سلمان به مسقط، تنها چند ساعت پس از تماس برادرش خالد بن سلمان با «رشاد العلیمی» رئیس شورای ریاستی وابسته به عربستان سعودی و بررسی تازه‌ترین تحولات مربوط به مذاکرات مستقیم میان صنعاء و ریاض میان دو طرف صورت گرفت. در این راستا سیف الحاضری از رهبران حزب «الاصلاح» یمن به نقل از منابع دیپلماتیک در خصوص سفر اعلام نشده بن سلمان به مسقط گفت که احتمال دارد بن سلمان با هیأت صنعاء مقیم در مسقط نیز دیدار کرده باشد اما به هر ترتیب هیچ خبری در این خصوص منتشر نشده است. به هر ترتیب بعد از این سفر، روز گذشته (شنبه) منابع خبری اعلام کردند که هیئت صنعاً عازم ریاض شده و احتمال دارد که با ولیعهد عربستان در خصوص مسائل مربوط به پرونده یمنی مذاکره و دیدار کنند.
در این خصوص ضیف‌الله الشامی، وزیر اطلاع رسانی دولت نجات ملی در صنعا به سایت خبری المیادین گفت که سفر این هیئت به ریاض برای نشان دادن حسن نیت است، اما عربستان بداند که هیئت صنعا نه به دلیل دعوت عربستان، بلکه با میانجیگری عمان به ریاض سفر کرده است. این در حالی است که وزارت خارجه آمریکا از دعوت عربستان از هیئت انصارالله برای مذاکره در ریاض استقبال و آن را «گامی مهم به سوی صلح» توصیف کرده است.
در خصوص این سفر باید متوجه بود که اطلاعات موجود درباره سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به مسقط نشان می‌دهد که او از عمان خواسته که نسبت به سفر هیئت صنعا به ریاض اقدام کند و در حقیقت می‌توان گفت که عربستان تلاش دارد خود را به عنوان یک میانجی در جنگ یمن معرفی کند اما یمنی‌ها معتقدند که ریاض یکی از طرف‌های متجاوز است.
نکته مهمتر این است که انصارالله اعلام کرده قبل از این سفر به سعودی‌ها اطلاع داده شده بود که این دور از مذاکرات که در مسقط انجام شد، ممکن است آخرین دور باشد؛ چراکه به زعم آنها نمی‌توان در مذاکرات ریاض از مسائل انسانی صرف نظر کرد و ابتدا سراغ مسائل سیاسی رفت و عملاً موضوع توقف جنگ یمن در دست عربستان است. این تحرکات در حالی انجام شده که منابع خبری عربستان اعلام کردند مذاکرات در ریاض در پی سفر هفته گذشته مقامات ارشد آمریکایی به عربستان، عمان و امارات برای رایزنی با شرکای خود در منطقه و طرف‌های یمنی در خصوص مسیر عملی به سوی صلح انجام می‌شود و به خوبی نشان می‌دهد که ولیعهد عربستان به دنبال آن است تا در شرایط فعلی منطقه به این بحران 8 ساله پایان دهد اما باید دید که ریاض چگونه می‌خواهد به شروط انصارالله جامه عمل بپوشاند.
دیدگاه تان را بنویسید