ترامپ در مقابل آمریکا

ترامپ ممکن است با همان کابوسی روبرو شود که اوباما در سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۸ تجربه کرد، اما بعید است کنگره یکپارچه در اختیار دموکرات‌ها قرار گیرد.

ششم نوامبر(15 آبان) ۲۰۱۸ میلادی، انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا برگزار می‌شود که طی آن همه ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان، یک سوم از کرسی‌های سنا، ۳۹ فرمانداری و قلمرو و صدها کرسی ایالتی به آرای مردم سپرده می‌شود.

حساسیت این انتخابات  از چه جهت است؟

اگر یادتان باشد در سال ۲۰۱۴ میلادی طی یک انتخابات میان‌دوره‌ای، کنگره به‌دست جمهوری‌خواهان افتاد و دو سالِ پایانیِ‌ ریاست‌جمهوری اوباما به یک کابوس برای او و تیمش تبدیل شد. بسیاری از مصوبات کنگره از سوی رئیس‌جمهور وتو شد و از آن‌سو تلاش گسترده‌ای در کنگره برای لغو برجام صورت گرفت؛ که البته در نهایت ناکام ماند. حتی عدم توافق میان دو طرف به‌ تعطیلی شانزده روزه دولت فدرال منجر شد.

اکنون نیز اگر جمهوری‌خواهان اکثریت خود را در سنا و مجلس از دست بدهند، همین کابوس برای دونالد ترامپ آغاز می‌شود، البته کابوسی که به‌مراتب سخت‌تر می‌شود. ترامپ سیاست‌هایی را در پیش‌گرفته که از سوی دموکرات‌ها به‌سختی با‌ عنوان «ضدیت با منافع آمریکا» مورد انتقاد قرار گرفته و از آن‌سو گاف‌هایی داشته که ممکن است راه را برای استیضاح وی در سنا باز کند. پرونده روابط پیشاانتخاباتی او با روس‌ها همین حالا نیز برای او خطرساز است.

جدا از این مسائل، امکان هک نتایج انتخابات نیز به یک دغدغه برای مردم تبدیل شده است. در انتخابات گذشته هک‌شدن رایانه‌های کمیته ملی حزب دموکرات منجر به انتشار ایمیل‌هایی شد که نشان می‌داد سران این حزب فارغ از نظر مردم در انتخاباتِ اولیه می‌خواهند هیلاری کلینتون را به عنوان نامزد حزب معرفی کنند. برنی سندرز نامزد دیگری که هواداران بسیاری داشت، علی‌رغم انتشار ایمیل‌های خود از هیلاری کلینتون حمایت کرد و اجازه نداد شکاف در حزب دموکرات بیش از پیش تعمیق یابد.

با این حال همچنان نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد ۵۵ درصد از مردم هک‌شدن نتایج انتخابات را اصلاً بعید نمی‌دانند و ۶۷ درصد نیز هکرهای احتمالی را با «روسیه یا یک دولت خارجیِ دیگر» مرتبط می‌دانند. به‌خاطر همین نگرانی‌ها بود که از چند ماه پیش رایزنی‌های جدی میان مسئولان عالی‌رتبه آمریکایی با مسکو افزایش یافت تا اطمینان حاصل کند، روسیه نسبت به پیامدهای خطرناکِ مداخله احتمالی در نتایج انتخابات، آگاه است. در آخرین تلاش کمتر از دو هفته پیش جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ به مسکو رفت و دیداری علنی با پوتین برگزار کرد.

انتخابات فرمانداری‌ها نیز از زاویه‌ای دارای اهمیت است. در سال ۲۰۲۱  تقسیم‌بندی جدیدی از حوزه‌های انتخابیه برای انتخابات مجلس نمایندگان در هر ایالت انجام می‌شود، بنابراین تقریباً تمام فرماندارهایی که در انتخاباتِ ۶ نوامبر پیروز می‌شوند، می‌توانند در آن سال با حق وتوی خود نسبت به مجالس ایالتی بر تقسیم‌بندی جدید حوزه‌های انتخابیه تأثیرگذار باشند. این تقسیم‌بندی‌ها به‌صورت غیرمستقیم می‌تواند احتمال ورود نامزدهای یک حزب را به مجلس تحت تأثیر قرار دهد.

ترفندهای تبلیغاتی

آمارها نشان می‌دهد هواداران حزب‌ دموکرات بیش از جمهوری‌خواهان برای رأی‌دادن انگیزه دارند، مخصوصاً اینکه ترامپ گفته است اگر چه نامش در برگه‌های آرا نیست، اما این انتخابات را برای خود یک همه‌پرسی نسبت به سیاست‌هایش می‌داند. بنابراین دموکرات‌هایی که نتوانستند در انتخابات قبلی پیروز شوند، می‌خواهند نشان دهند آنها اکثریت آمریکا تشکیل می‌دهند، نه افکار ترامپ.

در حالی‌که پنج ماه پیش از انتخاباتِ پیشِ‌رو، مدیریت اقتصادی ترامپ نسبت به دموکرات‌ها هوادارِ بیشتری داشت (۹ درصد اختلاف)، اما اکنون احتمالاً با توجه به پیامدهای جهانیِ جنگ تعرفه‌ها تقریباً هر دو حزب از نظر مدیریت اقتصادی به یک میزان طرفدار دارند (۴۰-۴۱درصد). در ویژگی‌های شخصی نیز به مراتب دیدگاه منفی علیه ترامپ بیشتر است. 61 درصد مخالفِ این گزاره هستند که «ترامپ آدم قابل اعتمادی است و به اندازه من به فکر مردم است» و ۵۴ درصد او را آدم مطلعی نمی‌دانند.

امید ترامپ اما به هوادارانی است که در انتخابات قبلی به او رأی داده‌اند. اکنون نیز ۶۸ درصد از مردم آمریکا می‌گویند «او پای باورهایش می‌ایستد» و ۵۰ درصد می‌گویند «کار را به سرانجام می‌رساند». حتی قانون مالیات که تغییر آن با پیشنهادهای ترامپ علناً دفاع از اقلیتِ ثروتمند بود، همچنان مورد تأیید 78 درصد از جمهوری‌خواهان است. شاید اکنون او بیش از هر جمهوری‌خواهِ دیگری در میان مردم رأی دارد و همین موجب شده برای حمایت از هم‌حزبی‌هایش سنگ تمام گذاشته و حمایت از آنها را حمایت از خود بداند.

مردم آمریکا نیز گویی با توجه به جنجال‌های سیاسی در دو سال گذشته، روح ترامپ را در برگه رأی خود می‌بینند. ۶۰ درصد از کسانی که در انتخابات میان‌دوره‌ای ثبت‌نام کرده‌اند، به پرسشگران مؤسسه پیو گفته‌اند رأی آنها در حمایت یا مخالفت با ترامپ به صندوق انداخته می‌شود. از این تعداد، ۲۳ درصد را هواداران او و ۳۷ درصد را مخالفانش تشکیل می‌دهند. گالوپ نیز به ارقامی مشابه رسیده است: ۲۶ و ۳۴. طبق نتایج مؤسسه پیو نظر کلیِ ثبت‌نام‌کنندگان نیز به نفع دموکرات‌ها بوده است یعنی ۵۲ درصد گفته‌اند اگر همین امروز رأی‌گیری شود، به دموکرات‌ها رأی می‌دهند اما تنها 42 درصد از جمهوری‌خواهان حمایت کرده‌اند.

از لحاظ انگیزه رأی‌دادن نیز انگیزه دموکرات‌ها بیشتر است که تغییر بسیار فاحشی نسبت به چهار سال پیش دارد. در انتخابات میان‌دوره‌ای گذشته تنها ۳۶ درصد از ثبت‌نام‌کنندگان گفته بودند این انتخابات برای آنها متفاوت است و انگیزه فوق‌العاده‌ای برای رأی‌دادن دارند. نتیجه هم در آن انتخابات کاملاً به سود جمهوری‌خواهان شد. حالا اما ۶۷ درصد، یعنی دو سوم از آنها چنین حسی را نسبت به انتخاباتِ پیشِ‌رو دارند زیرا سران حزب دموکرات به آنها گفته‌اند منافع آمریکا با اقدامات ترامپ در خطر است و این یک زنگ خطر برای نامزدهای جمهوری‌خواه است که خود را به ترامپ وصل کرده‌اند، هر چند انگیزه هواداران آنها نیز نسبت به ادوار انتخاباتی گذشته کمی رشد داشته است.

احتمال مشارکتِ بالا میان هواداران حزب دموکرات موجب‌شد کمپینی در توییتر به راه افتد که به گفته مسئولان این شبکه اجتماعی، هدف آن تخریب انگیزه دموکرات‌ها بوده است. ۱۰ هزار حساب جعلی که گفته می‌شود به دروغ از سوی دموکرات‌ها خواهان بایکوت انتخابات شده بود، در فاصله سه روز تا انتخابات بسته شده است. این اقدام پس از شکایت کمیته ملی حزب دموکرات انجام شده است. در انتخابات گذشته نیز گفته می‌شد اخبار جعلی در فیس‌بوک علیه هیلاری کلینتون منتشر شده و روی نظر شهروندان آمریکا تاثیر داشته‌ است.

جدا از این دموکرات‌ها تلاش کردند از ترفند دیگری در تبلیغات انتخاباتی بهره گیرند؛ از جمله نامزدکردن زنان و آفریقایی‌تباران بوده است، دو مسأله‌ای که بی‌اعتنایی به آن انتقاداتی را نسبت به دونالد ترامپ برانگیخته است. این به نوعی توجه به اولویت‌های مردم است.

اولویت‌های مردم

آنچه گالوپ از اولویت‌های مردم آمریکا در انتخاباتِ پیشِ‌رو به دست آورده نشان می‌دهد عمده جمهوری‌خواهان نه بر اساس اولویت‌ها بلکه به دلایل دیگری می‌خواهند از نامزد مورد نظر خود حمایت کنند. بیمه درمانی، وضعیت اقتصادی، سیاست مهاجرتی، جایگاه زنان در جامعه، حمل سلاح در آمریکا و نحوه برخورد با آن، ‌سیاست مالیاتی، سیاست خارجی، توزیع ثروت در جامعه، ورود امثال کاوانا به دیوان عالی و سیاست دولت در قبال تعرفه‌های تجاری از جمله مسائلی است که بیش از ۶۰ درصد از پاسخ‌دهندگانِ آمریکایی گفته‌اند برایشان مهم است و در انتخابات مد نظر قرار می‌دهند.

گالوپ گزارش داد، که اهمیت اقتصاد در رأی مردم نسبت به دو انتخابات میان‌دوره‌ای گذشته کاهش یافته و به‌جای مسائل دیگری چون مهاجرت یا تغییرات آب و هوایی مهم شده است.

اینکه چه چیزی برای رأی‌دهندگان مهم است، هم برای نامزدها مهم است که شعارهای خود را تنظیم می‌کنند و هم برای رسانه‌ها. اولویت‌های مردم در کشورهایی چون آمریکا که رسانه از قدرت بلامنازعی در عرصه عمومی برخوردار است، عمدتاً نتیجه تبلیغات رسانه‌ای است. دشواری زندگی اقشار کم‌درآمد در آمریکا، حق مهاجران برای ورود به آمریکا به دلیل شرایط نابسامان در کشور مبدأ، برابری زنان و مردان در عرصه‌های گوناگون، نگرانی از تکرار عملیات تروریستی در خاک ایالات متحده و مسائلی از این دست بارها و بارها از سوی رسانه‌های آمریکایی مورد توجه قرار گرفته و با بکارگیری نفوذ نخبگان سیاسی مانند باراک اوباما رئیس‌جمهور پیشین به اولویت مردم تبدیل شده است.

پیش‌بینی آرا

از آنجا که اکثریتِ جمهوری‌خواهان در سنای کنونی بسیار متزلزل است، دموکرات‌ها تنها به افزایش سه کرسی نیاز دارند تا اکثریت را از آن خود کنند. با این حال از آن نظر که تعداد کرسی‌هایِ به رقابت‌گذاشته‌شده در سنا عمدتاً به دموکرات‌ها تعلق دارد، خطر اصلی آنها را تهدید می‌کند.

۴۲ کرسی جمهوری‌خواهان در سنا دست‌نخورده می‌ماند که درصد قابل توجهی از ۱۰۰ کرسی را شامل می‌شود و تنها ۸ کرسیِ آنها ممکن است به رقیب واگذار شود، اما از آن‌سو بیش از ۲۰ کرسیِ‌ دموکرات‌ها در معرض تهدید است که از این تعداد، ۱۰ کرسی به ایالت‌هایی مربوط است که ترامپ در سال ۲۰۱۶ میلادی اکثریتِ آرای آن را به خود اختصاص داد.

پایگاه تحلیلی واکس انتخابات سنا در ۱۰ ایالت را بسیار رقابتی و نزدیک توصیف کرده است: آریزونا، ایندیانا، نوادا، میسوری، فلوریدا، ‌مونتانا، تگزاس، تنسی، ویرجینیا غربی و داکوتای شمالی. دیلان اسکات در جمع‌بندی از این رقابت‌ها نوشته است: احتمالاً جمهوری‌خواهان اکثریت خود را در سنا تحکیم می‌کنند اما همین که سخن از رقابت شدید در ۱۰ ایالت به میان آورده، یعنی نتایج چندان قابل پیش‌بینی نیست. در انتخابات فرمانداری‌ها نیز تنها در برخی ایالت‌ها می‌توان با قطعیت از پیروزی یکی از نامزدها سخن گفت. بروس رانر، نامزد جمهوری‌خواه در ایلینویز محبوبیتش را از دست داده و در نظرسنجی‌ها پریزکز نامزد دموکرات حدود ۱۶درصد از او پیشی گرفته است. در میشیگان نامزد دموکرات گرِچن ویتمِر نیز هشت‌درصد از رقیب جمهوری‌خواهش بیشتر رأی دارد اما در اکثر ایالت‌ها وضع به این روشنی نیست.

پایگاه واکس از رقابت شدید در فرمانداری‌های نوادا، جورجیا، کنزاس، ویسکانسین، اوهایو، داکوتای جنوبی، آیووا، اورگان، فلوریدا، مِین، نیومکزیکو، کنکتیکات و آلاسکا خبر داده است. ترامپ و اوباما برای تبلیغ نامزد حزب خود به تعدادی از این ایالت‌ها سفر کرده‌اند.

اما در مورد مجلس نمایندگان که از ژانویه ۲۰۱۱ میلادی در اختیار جمهوری‌خواهان بوده، باید یادآوری کنیم که از آن تاریخ تا‌‌کنون چند کرسی از دست داده‌اند، بنابراین اصلاً بعید نیست دوباره چنین اتفاقی رخ دهد. اما اینکه دموکرات‌ها به چه تعداد کرسی بیشتر دست می‌یابند مشخص نیست. آنها برای رسیدن به اکثریت تنها ۲۴ کرسی کم دارند و بر آرای زنان و مهاجران نیز حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند. باز هم در اکثر ایالت‌هایی که نام بردیم، رقابت سختی میان نامزدهای دو حزب برقرار است. نانسی پلوسی رهبر دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان تأکید کرده است حزبش پیروز این انتخابات خواهد بود و اکثریت را از آن خود می‌کند.

جمع‌بندی

به‌نظر می‌رسد دعواهای لفظی بین دونالد ترامپ و باراک اوباما پیرامون اختلاف نظرهایی که در سیاست‌های دولت دارند، به‌خوبی توانسته بار‌‌ دیگر مردم آمریکا را برای مشارکت در انتخابات تهییج کند. هر دو در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند، نه فقط در ارتباط با مردم خود بلکه در سیاست خارجی نیز یکی مبدع دیپلماسی فیس‌بوکی و دیگری مروج دیپلماسی توییتری است. رقابت در انتخاباتِ پیشِ‌رو بیش از آنکه رقابت میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان باشد، جدال اوبامایی‌ها و ترامپی‌ها به شمار می‌آید، ویژگی خاصی که در انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی (۲۰۲۰) به مراتب بیشتر به چشم خواهد آمد.