فرشاد گلزاری

بیش از یک سال است که جهان با طاعون قرن بیست و یکم یعنی کویید ۱۹ در حال جنگ و جدال است اما این ویروس همچنان مانند داسِ مرگ، قربانی می‌گیرد. اگرچه واکسیناسیون عمومی در بسیاری از کشورها انجام شده و میزان مبتلایان به این ویروس رو به کاهش است، اما کشورهایی مانند هند و برزیل همچنان با این دشمن نامرئی دست به گریبان هستند و روز به روز جسدهای بیشتری را راهی قبرستان می‌کنند.

گرچه امروز بسیاری از مردم با پایان واکسیناسیون در کشورهای خود، دیگر همانند گذشته به این ویروس نگاه نمی‌کنند، اما دولتمردان این کشورها یکباره نمی‌توانند تضمین بدهند که همه چیز به روال سابق بازگردد. بدون‌شک بازگشت به روال سابق زمانبر خواهد بود. به عنوان مثال آمریکایی‌ها هنوز به این جمع‌بندی نرسیده‌اند که می‌توانند برای سال تحصیلی جدید، درهای دانشگاه و مدارس را به روی دانشجویان و دانش‌آموزان باز کنند یا خیر؟ و به همین دلیل است که حالا شرکت فایزر درصدد ساخت واکسن برای واکسیوناسیون سنین 10 تا 16 سال برآمده است.

دو آژانس اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که کرونا به صورت طبیعی از تماس انسان با حیوانات آلوده ایجاد شده و یک آژانس دیگر هم بر این باور است که این ویروس در نتیجه یک حادثه آزمایشگاهی نشت کرده است

فارغ از تمام این مباحث باید توجه داشت که آنچه پس از پاندمی کرونا به یک چالش جدی برای قدرتی مانند ایالات متحده تبدیل شد، آثار اقتصادی این همه‌گیری بود. همه ‌می‌دانند که با شیوع این ویروس سود اقتصادی و پول هنگفتی عاید چین شد که طی سال‌های آینده سر و صدایش مانند یک بمب تمام دنیا را فراخواهد گرفت.

در مقابل اقتصادهایی مانند اتحادیه اروپا و آمریکا طی این مدت با مشکلات زیادی روبرو و وام‌های گسترده‌ای وارد ساختار اقتصادی آنها شد که بدون تردید پرداخت آنها سال‌های سال زمان می‌برد. به همین دلیل در همان روزهای ابتدایی ما شاهد حمله دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین ایالات متحده به چین در مورد شیوع کرونا بودیم.

ترامپ و پشت سر آن مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت آمریکا نه تنها چین را منشأ بروز و ظهور کرونا در جهان دانستند، بلکه در آن زمان که وحشت از مرگ در تمام دنیا جولان می‌داد، بالاترین حد از پروپاگاندا علیه پکن را در دستور کار قرار دادند.

کمی بعد هم کاخ سفید اعلام کرد که ایالات متحده به دلیل پنهان‌کاری چین در انتشار دقیق گزارش یا اطلاع‌رسانی به موقع و شفاف در مورد منشأ انتشار کرونا، عضویت خود در سازمان بهداشت جهانی را تعلیق خواهد کرد که این اتفاق به سرعت رخ داد. این اقدام نه تنها باعث شد تا هجمه‌های زیادی علیه چین در جامعه ملل به وجود بیاید، بلکه ایالات متحده که آن روزها توسط جمهوریخواهان رهبری می‌شد، کمک‌های خود به کشورهای کمتر توسعه‌یافته برای مقابله با این پاندمی را قطع کرد و اوضاع به شدت  نگران‌کننده شد.

همین اتفاق البته انتقادهای زیادی علیه ترامپ به راه انداخت و به زعم عده‌ای همین رفتار ترامپ در برخورد با کرونا بود که موجب شد جو بایدن به عنوان رئیس‌جمهوری جدید، وارد کاخ سفید شود.

شروع دور تازه‌ای از جدال

با آمدن بایدن اگرچه واکسیناسیون در آمریکا به صورت سراسری اجرایی شد، اما بسیاری معتقد بودند که او صرفاً بر مسائل تجاری و آثار اقتصادی کرونا معطوف شد که تا حدودی این تحلیل درست بود. آنچه در این میان همانند دوران ترامپ پیگیری و تکرار شده، تقابل با چین است.

ترامپ با جنگ تعرفه‌ای و رسانه‌ای و تا حدودی هم نظامی به جنگ با چین رفت اما حالا که بایدن وارد کاخ سفید شده به نظر می‌رسد که او شمشیر را به سبک خود از رو بسته است.

ترامپ با هیاهوی زیاد، صرفاً می‌خواست از چین امتیازهای اقتصادی و تجاری بگیرد؛ اما بایدن و تیم دموکرات‌ها اساساً سناریوی چند ضلعی برای تقابل با پکن تدارک دیده‌اند. از یک سو آنها با ابزار حقوق بشر سعی دارند چین را زیر فشار قرار ‌دهند و از سوی دیگر با نزدیک کردن کشتی‌های نظامی به حریم دریای چین، در حال آزار و اذیت آنها هستند؛ اما این شروع کار است.

سناریوی جدید بایدن و تیمش، افشای منشأ بروز و ظهور کرونا است که البته قوه مقنن ایالات متحده هم در این امر دخیل است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی پایگاه هیل، سنای ایالات متحده لایحه‌ای را به تصویب رساند که به دفتر مدیریت اطلاعات ملی این اجازه را می‌دهد تا اطلاعات مربوط به منشأ پیدایش و انتشار کرونا در خاک چین را از طبقه‌بندی خارج و حتی منتشر کند.

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داده تلاش‌های خود برای یافتن سرمنشا شیوع ویروس کرونا را دو برابر کنند و ظرف مدت ۹۰ روز گزارشی در این رابطه تهیه کرده و به او تحویل دهند

این لایحه که با تلاش جاش هاولی، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت میسوری و مایک بران، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت ایندیانا تصویب شد به دفتر مدیریت اطلاعات ملی ۹۰ روز فرصت داده تا تمامی اطلاعات مربوط به ارتباطات بالقوه میان مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان و منشأ کرونا را از حالت محرمانه خارج کند و در اختیار کاخ‌سفید قرار دهد. این اقدام سنای آمریکا به خوبی نشان می‌دهد که میان سنا و کاخ سفید برای بی‌آبرو کردن چین به صورت کامل هماهنگی جدید به وجود آمده است.

در مقابل، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داده تلاش‌های خود برای یافتن سرمنشا شیوع ویروس کرونا را دو برابر کنند و ظرف مدت ۹۰ روز گزارشی در این رابطه تهیه کرده و به او تحویل دهند. روز گذشته (جمعه) هم دفتر مدیریت اطلاعات ملی آمریکا در پاسخ به دستور بایدن اعلام کرد که براساس گزارش سه آژانس از 17 آژانس امنیتی آمریکا، دو تئوری در این میان وجود دارد.

بر این اساس دو آژانس اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که این ویروس به صورت طبیعی از تماس انسان با حیوانات آلوده ایجاد شده و یک آژانس دیگر هم بر این باور است که این ویروس در نتیجه یک حادثه آزمایشگاهی نشت کرده است.

اینکه ویروس کرونا چگونه ظهور کرده، موضوعی است که نمی‌توان آن را هدف اصلی دانست، بلکه آنچه بایدن و تیمش به دنبال آن هستند، تدارک یک حمله جدید سیاسی به چین است.

در همین رابطه دیروز (جمعه) سفارت چین در آمریکا پس از دستور جو بایدن اعلام کرد که سیاسی کردن منشأ کرونا می‌تواند ادامه تحقیقات را مختل کرده و تلاش‌های جهانی برای جلوگیری از همه‌گیری را تضعیف کند. حال باید دید که بایدن با تدارک این آفندِ سیاسی طی 90 روز آینده، صرفاً می‌خواهد چین را مورد آزار سیاسی قرار دهد یا اینکه به دنبال اعمال فشار بیشتر برای امتیازگیری در پرونده‌های مختلف اقتصادی، نظامی و حقوق بشری است.