شدت گرفتن سرکوب اویغورها، همزمان با عضویت چین در شورای حقوق‌بشر ملل متحد؛
بی‌سرپرست‌سازی کودکان، پروژه جدید در سین‌کیانگ
فرشاد گلزاری
روز سه‌شنبه هفته گذشته چین و روسیه پس از رای‌گیری پنهانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به شورای حقوق بشر این سازمان راه یافتند؛ اما عربستان سعودی نتوانست کرسی این نهاد مستقر در ژنو را به دست آورد. در ادامه این رای‌گیری، مجمع عمومی ۱۹۳ عضوی سازمان ملل متحد کشورهای ساحل عاج، گابون، مالاوی، کوبا، بولیوی، ازبکستان، فرانسه و انگلیس را برای عضویت در این شورای ۴۷ عضوی انتخاب کرد.
سنگال، نپال، پاکستان، اوکراین و مکزیک هم برای دومین بار برای یک دوره سه ساله انتخاب شدند و این در حالیست که بر اساس قوانین شورای حقوق بشر، اعضای شورا نمی‌توانند بیش از دو دوره متوالی در این نهاد حضور داشته باشند. نکته‌ای که در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که میزان حمایت از پکن در مقایسه با رای‌گیری سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد و همین مساله موجب شده تا بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران حوزه حقوق بشر، فشارهای ایالات متحده علیه پکن را به دلیل اُفت حمایت بین‌المللی از این کشور مفید بدانند. در مقابل برخی دیگر معتقدند که راهیابی چین به شورای حقوق بشر سازمان ملل نشانه شکستِ راهبردهای آمریکا علیه پکن به حساب می‌آید و به همین دلیل تیم ترامپ را در برخورد با حزب کمونیست چین، شکست‌خورده می‌دانند.
در این میان اما انتقاد ایالات متحده از راهیابی چین، روسیه و کوبا به شورای حقوق بشر سازمان ملل یکی از موضوعات جدیدی است که طی روزهایی اخیر باعث شده انتقادهای لفظی میان دو طرف مجدداً از سر گرفته شود؛ به گونه‌ای که مورگان اوتگاس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرده که دولت آمریکا عمیقاً از انتخاب روسیه و چین و کوبا در شورای حقوق بشر ناراضی است. او با انتقاد از انتخاب چین و روسیه به عنوان اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد که گزینش برخی از اعضا که به گفته او سابقه درخشانی در دفاع از حقوق بشر ندارند تمسخر ماموریت این شورا به حساب می‌آید.
نشریه اکونومیست گزارش داده که بیش از ۸۸۰ هزار کودک و نوزاد اقلیت اویغورها به دلیل انتقال والدین آنها به اردوگاه‌ها و بازداشتگاه‌ها، تا پایان سال گذشته میلادی به مراکز دولتی شبانه‌روزی منتقل شده‌اند
یکی از مسائلی که پس از اعلام عضویت روسیه و چین در شورای حقوق بشر سازمان ملل به چالش اصلی تبدیل شد، حمله رسانه‌های اروپایی و آمریکایی به چین بود.
این رسانه‌ها پرسش مهمی را در مورد اینکه چرا با وجود اسناد و انتقادهای بین‌المللی از چین بابت سرکوب مسلمانان اویغور در ایالت سین‌کیانگ، این کشور توانست وارد شورای حقوق بشر ملل متحد شود؟ درست است که در آمریکا ما شاهد کشته شدن سیاهپوستان توسط پلیس و برخورد با تظاهرات‌کنندگان در ایالات‌های آمریکا هستیم و در فرانسه و برخی دیگر از کشورهای اروپایی شاهد برخورد و تمسخر مسلمانان هستیم، اما مساله فعلی این است که چرا شورای حقوق بشر سازمان ملل به عنوان یک نهاد بین‌المللی، به مکانی برای تجمیع کشورهایی مانند چین و روسیه تبدیل شده است؟ همین چند ماه پیش بود که الکسی ناوالنی، منتقد سرسخت و اصلی ولادیمیر پوتین و رولت روسیه، با ماده نوویچک مسموم و در آلمان بستری شد ولی حالا مسکو در شورای حقوق بشر سازمان ملل حضور دارد. در مورد چین هم همین مساله صدق می‌کند؛ چراکه پکن در حال رقم زدنِ یک فاجعه انسانی است و بسیاری از رسانه‌ها و پژوهشکده‌های سیاسی - امنیتی در حال تحقیق بر پروژة حزب کمونیست علیه مسلمانان اویغور هستند.
آمریکایی‌ها در سال 2018 از شورای حقوق بشر سازمان ملل خارج شده‌اند و حق اظهارنظر در مورد عضویت چین و روسیه در این شورا را ندارند، اما مساله اینجاست که حضور چین در این شورا با وجود بازداشت اویغورها و اجبار آنها به کمونیست شدن با مولفه‌های حقوق بشری دنیا فرسنگ‌ها فاصله دارد
کودکان بی‌سرپرست و تزریق ایدئولوژی
پروژه‌ای که دولت چین در مورد اویغورها طراحی و اجرا می‌کند، مربوط به امروز یا چند ماه قبل نیست؛ بلکه این مساله از سال‌ها قبل کلید خورده و حالا در ابعاد دیگر ادامه دارد. چینی‌ها شهر اورومچی در استان سین‌کیانگ را با شدیدترین نقشه‌های امنیتی، به انواع و اقسام دوربین‌های تشخیص چهره و فن‌آوری کنترل امنیتی شهرها مجهز کرده‌اند و روزانه صدها سرباز ارتش این کشور در حال تفتیش خانه‌های اویغورها هستند. ایست و بازرسی‌های روزانه و شبانه، جزء لاینفک فضای اورومچی و سین‌کیانگ است و دولت چین با نهایت قدرت در حال ایجاد رعب و وحشت است.
فارغ از این مسائل، به‌تازگی روزنامه گاردین چاپ لندن در گزارشی اعلام کرده که بر اساس اسناد منتشر شده از سوی حکومت محلی سین‌کیانگ، در سال ۲۰۱۸ بیش از ۹۵۰۰ کودک که عمدتا از مسلمانان اویغورِ شهرستان یارکند به شمار می‌آیند، به دلیل بازداشت‌های گسترده حکومت چین، از حضور پدر یا مادر خود و یا همزمان هر دو والدشان محروم مانده‌اند. گزارشی که منتشر شده نشان می‌دهد هیچ کودکی به قومیت «هان» تعلق ندارد و همگی آنها از قومیت اویغور هستند.
این انتقادهای بسیار گسترده‌ای پس از انتشار این گزارش علیه چین رخ داده این گزارش دقیقاً در زمان و فضایی منتشر شد که ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین به صورت علنی اعلام کرد که انتخاب مجدد این کشور در شورای حقوق بشر سازمان ملل، با وجود مخالفت شدید برخی کشورها، گواهی بر «شناخت بالای» سازمان‌های بین‌المللی از دستاوردهای این کشور در زمینه حقوق بشر است!
این اظهاراتِ وزارت خارجه چین در حالی اعلام شد که سازمان ملل متحد حدود یک سال پیش اعلام کرد گزاش‌های مستند نشان می‌دهند، بیش از یک میلیون نفر از مسلمانان اویغور در اردوگاه‌هایی شبیه به بازداشتگاه، نگهداری می‌شوند و به کار اجباری مشغول هستند.
از سوی دیگر کارشناسان معتقدند که پکن به منظور کنترل و سرکوب اقلیت‌های قومی در حال تغییر راهبردهای خود است و به جای فرستادن افراد به اردوگاه‌های کار اجباری، به استفاده از سازوکارهای تسلط اجتماعی بلندمدت روی آورده است که بخشی از آنها احضار و بستنِ دستبند یا پابندهای کنترل الکترونیکی است.
از سوی دیگر نشریه اکونومیست هم گزارش داده که بیش از ۸۸۰ هزار کودک و نوزاد به دلیل انتقال والدین آنها به اردوگاه‌ها و بازداشتگاه‌ها، تا پایان سال گذشته میلادی به مراکز دولتی شبانه‌روزی منتقل شده‌اند. این آمارها به خوبی نشان می‌دهد که اولاً سازمان ملل و شورای حقوق بشر این سازمان وضعیت مشخصی ندارد. آمریکایی‌ها خودشان در سال 2018 از این شورا خارج شده‌اند و هم‌اکنون حق اظهارنظر در مورد عضویت چین و روسیه یا کوبا را ندارند، اما مساله اینجاست که حضور چین در این شورا آن هم با وجود بازداشت اویغورها و اجبار آنها به کمونیست شدن و شست‌وشوی مغزی، با مولفه‌های حقوق بشری در دنیا فرسنگ‌ها فاصله دارد. نکته دوم اینکه، ادامه این روند، جامعه چین و سین‌کیانگ را بیش از گذشته رادیکال خواهد کرد و می‌تواند تبعات امنیتی برای پکن داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید