مروری بر مهمترین رویدادهای چند روز اخیر نیویورک
«صلح هرمز» روی میز رهبران خلیج‌فارس
سیدمحمد میرزامحمدزاده
هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حالی ادامه دارد که روزهای آغازین آن، همچون سال‌های گذشته افت و خیز و حوادث بسیاری داشت؛ اما چند رویداد، جلسات امسال را بی‌همتا کرد؛ از عصبانیت گرتا تونبرگ، نوجوان فعال محیط زیست، در جلسه اقدام اقلیم جهانی علیه رهبران جهان گرفته تا تلاش‌های بی‌سابقه ماکرون و بوریس جانسون، رهبران فرانسه و بریتانیا برای مجاب کردن حسن روحانی برای دیدار با ترامپ و... در ادامه به خلاصه‌ای از رویدادهای چند روز اخیر مجمع در نیویورک می‌پردازیم.
خواسته مردم از رهبران: جلو فاجعه را بگیرید
چند روز پیش از آغاز اجلاس میلیون‌ها دانش‌آموز و دانشجو و فعالان محیطزیست با ترک مدرسه و فعالیت روزانه خود در اعتراضی گسترده به خیابان‌ها آمدند و خواستار اقدام برای تغییرات اقلیمی پیش از جلسه سازمان ملل‌متحد شدند.
از نیویورک تا گواتمالا، سیدنی تا کابل و کیپ‌تاون تا لندن، این معترضان در صدها شهر در سرتاسر جهان با تسخیر خیابان‌ها از دولت‌ها خود خواستار اقدام عاجل برای حل بحران تغییرات اقلیمی و جلوگیری از فاجعه زیست‌محیطی شدند.
تغییرات آرام‌آرام می‌آیند
بعد از برگزاری جلسه اقدام برای تغییرات اقلیمی، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل آن را مثبت ارزیابی کرد و گفت که آرام آرام تغییراتی حاصل می‌شود، اما راه طولانی در پیش داریم و هنوز به مقصد نرسیده‌ایم. گوتروش همچنین از لیست 77 کشوری خبر داد که متعهد شده‌اند توازن تولید و حذف کربن را تا سال 2050 برابر کنند. اگرچه انتشار کربن دی‌اوکسید این کشورها روی هم خیلی کمتر از نصف انتشار جهانی است.
از طرفی هفتاد کشور نیز متعهد به تلاش بیشتر برای مقابله با تغییرات اقلیمی شدند و 100 رهبر تجاری جهانی هم متعهد به پیوستن به اقتصاد سبز شدند. یک سوم بانک‌های جهانی نیز برای سرمایه‌گذاری در تجارت‌های سبز تعهد دادند.
اتهامی بی‌اساس
فرانسه، بریتانیا و آلمان در اقدامی عجیب مدعی مسئولیت ایران در حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی شدند و آن را بهانه‌ای قرار دادند و عنوان کردند که ایران باید بپذیرد در چارچوب مذاکراتی گسترده‌تر برای برنامه هسته‌ای، مسائل امنیت منطقه‌ای که شامل برنامه موشکی تهران نیز می‌شود، شرکت کند. البته ایران نیز ادعای بی‌اساس تروپیکال را رد کرد و آن را پیش‌دستی اروپا برای به حاشیه راندن مسئولیت خود در برابر برجام خواند. حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان در نشست خبری روی پنج‌شنبه خود در نیویورک در پاسخ به سوالات خبرنگاران در همین زمینه عنوان کرد که اگر کسی مدعی حمله ایران به تأسیسات عربستان است، مدارک معقول خود را ارائه کند.
ملاقات با کیم جونگ‌اون، شاید به زودی
با وجود بن‌بست دیپلماسی هسته‌ای ترامپ در رابطه با کرهشمالی، ترامپ بار دیگر در حاشیه مجمع عمومی به خبرنگاران از احتمال مذاکرات دوباره در آینده نزدیک با رهبر کرهشمالی خبر داد. البته مشخص نبود که آیا وعده‌ای برای دیدار صورت گرفته یا ترامپ به‌صورت بداهه چنین مسئله‌ای را عنوان کرد.
عصر همان روز ترامپ با مون جا‌این رهبر کره جنوبی، که عامل اصلی اولین مذاکره آمریکا و کرهشمالی بود، دیدار کرد. 2 سال پیش از آن، ترامپ در همین مجمع، در جریان سخنرانی اصلی خود، کیم را مرد موشکی خواند؛ اصطلاحی که تا مدت‌ها سوژه رسانه‌ها شد.
ابراز امیدواری برای کنار آمدن هند و پاکستان بر سر موضوع کشمیر
ترامپ همچنین در روز دوشنبه ابراز امیدواری کرد که هند و پاکستان برای حل مسئله کشمیر به توافق برسند. اما عمران‌خان در دیدار دوجانبه با ترامپ در حاشیه مجمع عمومی، از وی خواست از نفوذ آمریکا، برای کمک به این موضوع استفاده کند. ترامپ نیز از میانجیگری برای این موضوع استقبال کرد.
اتحاد کشورهای آمریکای جنوبی علیه ونزوئلا
گروه کشورهای آمریکای لاتین موسوم به لیما، روز دوشنبه عنوان کردند که آن‌ها مشتاق به اجرای تحریم برای وادار کردن نیکلاس مادورو به خروج از قدرت هستند، اما ابراز داشتند که در این مورد نسبت به استفاده از زور بسیار محتاط خواهند بود. این گروه که متشکل از کشورهای آرژانتین، برزیل، کلمبیا و پرو است، مشخص نکردند که چه نوع تحریم‌هایی را مد نظر دارند.
شما رویای مرا دزدیدید
نوجوان سوئدی فعال محیطزیست که در چند وقت اخیر سر صدای زیادی به‌پا کرده است، با سخنرانی آتشین خود در سازمان ملل‌متحد، در جلسه‌ای که گوتروش یک روز قبل از آغاز رسمی مجمع عمومی ترتیب داده بود، توجه همگان را جلب کرد.
گرتا تونبرگ گفت: پیام من این است که حواس ما به شما هست. هیچ‌چیز سر جای خود نیست. مردم در رنج هستند و در حال مرگ و میر؛ آنوقت شما از پول و رشد ابدی اقتصاد صحبت می‌کنید.
گوتروش و هشدار به افزایش احتمال جنگ
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل‌متحد، در سخنرانی آغازین خود در مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد نسبت به خطر تقسیم شدن جهان به 2 بلوک چین و آمریکا و تقسیم اینترنت، پول و قوانین مالی به دو بخش در جهان هشدار داد. او البته گفت که هرچند این خطر جدی نیست، اما حقیقی و ملموس است.
او همچنین نسبت به افزایش احتمال جنگ در خاورمیانه هشدار داد و گفت که درگیری مسلحانه در خلیج چندان دور نیست و عواقب آن دامن همه کشورها را می‌گیرد و باید تمام تلاشمان را برای عقلانیت و خویشتن‌داری به‌کار بگیریم.
صلح محتمل ژاپن و کرهشمالی
شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن در سخنرانی اصلی خود در مجمع عمومی، عنوان کرد که مصمم است با کیم جونگ‌اون رهبر کرهشمالی بدون پیش شرط و رو در رو دیدار کند تا روابط دو کشور را به حالت عادی بازگرداند و گذشته ناامید کننده را به دست فراموشی بسپارد.
ژاپن و کرهشمالی همسایه‌های پرتنشی هستد. این تنش‌ها از زمان استعمار شبه‌جزیره کره و تجزیه آن به دو کره و همچنین روابط نزدیک ژاپن و آمریکا و نیز آدم‌ربایی‌های گسترده در ژاپن وجود داشته است.
آمریکا پنل اقدام علیه سرکوب مسلمان اویغور را رهبری کرد
ایالات‌متحده ریاست پنلی در حاشیه سازمان ملل‌متحد را بر عهده داشت که در آن بیش از 30 کشور چیزی که خود کارزار سرکوب هولناک مسلمان در استان غربی سین‌کیانگ چین می‌خواندند را محکوم کردند. چین نیز برگزاری این پنل را محکوم کرد. این کشورها در جلسه خواستار دسترسی سازمان ملل‌متحد به این منطقه شدند؛ منطقه‌ای که به گفته نهادهای بین‌المللی محل ارودگاه‌های بیش از یک میلیون مسلمان اویغور است و چین مدعی به آموزش مهارت‌های شغلی به افراد ساکن اردوگاه‌ها است.
ترافیک در مسیر اقامتگاه ایرانی‌ها و سازمان ملل
روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه مقامات کشورهای مختلف، به‌ویژه فرانسه و بریتانیا بارها به محل اقامت حسن‌روحانی رفتند تا بلکه بتوانند او را مجاب به دیدار با ترامپ، بدون برداشته شدن تحریم‌ها کنند که بی‌نتیجه بود.
بعد از این دیدارها بود که عمران‌خان، نخست‌وزیر پاکستان نیز با روحانی دیدار کرد و گفت که به درخواست ترامپ برای میانجیگری به منظور رفع تنش‌های آمریکا و ایران به این دیدار آمده است. او به خبرنگاران گفت که نمی‌تواند توضیح بیشتری در این رابطه بدهد، اما تمام تلاش خود را برای میانجیگری انجام می‌دهد.
سئول خواستار منطقه صلح بین دو کره شد
رئیس‌جمهور کره‌جنوبی خواستار توافق اقتصادی با همسایه شمالی
در ازای پیشرفت در مسیر خلع سلاح هسته‌ای شد و گفت که باید یک منطقه صلح بین‌المللی در شبه‌جزیره کره ایجاد شود.
گوترش نسبت به افزایش احتمال جنگ در خاورمیانه هشدار داد و گفت که درگیری مسلحانه در خلیج چندان دور نیست و عواقب آن دامن همه کشورها را می‌گیرد و باید تمام تلاشمان را برای عقلانیت و خویشتن‌داری به‌کار بگیریم
او همچنین عنوان کرد که تضامین امنیتی اجازه پیشرفت سریع‌تر خلع سلاح در شبه‌جزیره کره را می‌دهند؛ جایی که عملا همچنان منطقه جنگی به‌شمار می‌رود. مون جا این همچنین گفت که در صورت ایجاد منطقه صلح بین‌الملل می‌توان از آن به‌عنوان محلی برای استقرار دفاتر سازمان ملل‌متحد استفاده کرد.
ونزوئلا همچنان متحد کوبا است
بعد از آنکه دونالد ترامپ ونزوئلا را عروسک خیمهشببازی کوبا خوانده بود، جورگه آریزا، وزیر امور خارجه ونزوئلا گفت که این کشور به همکاری با کوبا ادامه می‌دهد. او همچنین ترامپ را عروسک خیمهشببازی امپریالیسم و نظام سرمایه‌داری خواند و گفت که کشورهایی منطقه که خوان گوایدو، رهبر مخالفان ونزوئلا را به رسمیت شناخته‌اند نیز، عروسک خیمهشببازی آمریکا هستند.
جسارت یک عرب در مقابل اسرائیل
تمیم بن حمد الثانی، امیر قطر، تنها رهبر عربی بود که در سخنرانی امسال خود ادامه اشغال فلسطین و در مجموع مناطق عربی از سوی رژیم صهیونیستی را محکوم کرد.
او در سخنان خود گفت: پافشاری بر اقدامات غیرقانونی به‌ویژه توسعه شهرک‌ها، یهودی‌سازی شهر بیت‌المقدس، محاصره ناعادلانه و خفقان‌آور نوار غزه و تشدید فعالیت‌های شهرک‌سازی در بلندی‌های جولان سوریه در مخالفت آشکار با سازمان ملل و قطعنامه‌های آن در حال رخ داد است.
وی خواستار صلح پایدار بر اساس عدالت در منطقه از جمله استقرار دولت فلسطین بر اساس مرزهای 1967 به پایتختی بیت‌المقدس شرقی و پایان اشغال سرزمین‌های عربی از سوی اسرائیل شد.
صحبت‌های شیخ تمیم پس از اظهارات رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در انتقاد از رفتار رژیم اشغالگر علیه اسرائیل عنوان شد.
ترکیه و نیجریه اسلام‌هراسی را محکوم کردند اردوغان در صحبت‌های خود نفرت‌پراکنی را یک بیماری خواند که در حال تبدیل شدن به یک جنون خشمگینانه است. محمدو بوهاری، رئیس‌جمهور نیجریه نیز با اشاره به حمله اوایل سال جاری میلادی به مسجد کرایست‌چرچ، نسبت به موضوع افزایش تهدید‌ها و انزجار علیه مسلمانان هشدار داد.
اردوغان همچنین نسبت به هزینه انسانی در جنگ داخلی سوریه هشداد داد و خواستار پایان 9 سال جنگ داخلی در این کشور شد و گفت نیم میلیون کودک سوری طی این سال‌ها در ترکیه متولد شده‌اند.
تمیم بن حمد الثانی، امیر قطر، خواستار صلح پایدار بر اساس عدالت در منطقه از جمله استقرار دولت فلسطین بر اساس مرزهای 1967 به پایتختی بیت‌المقدس شرقی و پایان اشغال سرزمین‌های عربی از سوی اسرائیل شد
او همچنین دستیابی به قدرت هسته‌ای را مسئله‌ای حیاتی خواند و گفت یا همه باید داشته باشند و یا هیچ‌کس.
سخنانی تکراری و سراسر تنفر
ترامپ همچون سال‌های پیش تلاش کرد توجه همگان را با سخنرانی آتشینش به خود جلب کند. او ابتدا به مدافعان جهان بدون مرز تازید و فعالیت‌هایی را که برای پناهجویان صورت می‌گیرد را غیرعادلانه خواند و گفت آن‌ها با کار خود به جرم و جنایت در جهان قدرت می‌بخشند.
ترامپ همچنین فعالیت اقتصادی چین را غیر منصفانه خواند و گفت آمریکا 10 سال صبر کرده و چین با کپی کاری 65 هزار کارخانه آمریکا را نابود کرده است. وی همچنین در تمجید از ملی‌گرایی صحبت کرد و جهانی‌سازی را محکوم کرد و گفت آینده به کشورهایی تعلق دارد که مستقل بار بیایند.
ایستادگی در مقابل بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌های تروریستی
حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان در دومین روز از مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد (چهارشنبه سوم مهر ماه) گفت که کشورش در مقابل بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌های تروریستی مقاومت می‌کند و اینکه جواب ایران به هر مذاکره‌ای تحت تحریم نه خواهد بود.
او با بیان اینکه آمریکا در حل منازعه افغانستان، عراق و سوریه شکست خورده و نتوانسته نقشی در آرام کردن تنش‌های منطقه بازی کند و صلح را به ارمغان بیاورد، از طرح ابتکاری صلح هرمز با هدف تأمین امنیت منطقه از سوی کشورهای حوزه خلیج‌فارس سخن گفت.
روحانی با بیان اینکه آمریکا در حل منازعه افغانستان، عراق و سوریه شکست خورده و نتوانسته صلح را به ارمغان بیاورد، از طرح ابتکاری صلح هرمز با هدف تأمین امنیت منطقه از سوی کشورهای حوزه خلیج‌فارس سخن گفت
ولادیمیر گدانوف، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا و معاون وزیر خارجه این کشور، روز پنج‌شنبه از طرح ابتکاری تهران برای تأمین امنیت خلیج‌فارس حمایت کرد و گفت که طرح ایران و روسیه همسو هستند.
محکومیت اظهارات نتانیاهو از سوی محمود عباس
محمد عباس، رئیس دولت خودگردان فلسطین در صحبت‌های خود اظهارات بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را پیش از برگزاری انتخابات اسرائیل مبنی بر ضمیمه کردن کرانه باختری اشغالی به سرزمین‌های تحت اشغال، محکوم کرد.
او گفت که اگر چنین موضوعی رخ دهد، همه توافق‌های ما با دولت اشغالگر لغو خواهد شد.
عباس همچنین از راهکار تشکیل دو دولت استقبال کرد اما گفت که اقدامات اخیر از جمله تصمیم آمریکا برای به‌رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی این راهکار را به مخاطره کشانده است.
دیدگاه تان را بنویسید