تهدید عربستان به مداخله در امور داخلی کانادا، دست‌مایه کنایه طنزآلود دیپلمات‌های این کشور واقع در شمال آمریکای شمالی شد: سعودی‌ها به‌زودی جدایی‌طلبان کبکی را مسلح می‌کنند!

هفته‌نامه خبری و بین‌المللی اکونومیست در گزارشی با اشاره به تنش‌های اخیر میان عربستان و کانادا نوشت: شاید جدایی‌طلبان فرانسوی‌زبان سرافراز کبک بخواهند اندکی عربی بیاموزند. پنجم اوت در شرایطی که کانادایی‌ها از تعطیلات لذت می‌بردند، عربستان سعودی ناگهان سفیر آنها را اخراج کرد و تجارت و سرمایه‌گذاری دوجانبه را به حالت تعلیق درآورد. همچنین دستور داد تا مقام‌های دولتی به هر قیمتی که شده، دارایی‌های مستقر در کانادا را بفروشند. پادشاهی آل سعود از توئیت کریستیا فریلند، وزیر خارجه کانادا که از بازداشت فعالان حقوق بشری در عربستان انتقاد کرده بود، خشمگین شد. از نظر عربستان، این «مداخله خارجی» غیر قابل قبول بود.

اگر کسی صلاحیت اظهارنظر درباره مداخله خارجی را داشته باشد، آن سعودی‌ها هستند. آنها از سال ۲۰۱۱ به سرکوب قیام مردمی در بحرین کمک کرده، از کودتا در مصر طرفداری کرده و نخست‌وزیر لبنان را بازداشت کردند. وزیر خارجه عربستان هشدار داده است که «چنانچه کانادایی‌ها به انتقاداتشان ادامه دهند ما هم مجازیم در امور داخلی کانادا مداخله کنیم.» این اظهارات موجب شد تا دیپلمات‌های کانادایی با مسلح کردن «شورشیان کبک» از طرف پادشاهی سعودی شوخی کنند.

گروهی از سعودی‌ها هم به توئیتر آمدند تا با کانادایی‌های بومی ابراز همدردی کنند. سایرین به سابقه کانادا در حقوق زنان اشاره کردند. این اقدامی هماهنگ و مضحک است. یکی از حساب‌های کاربری که به آل سعود مرتبط است هم یک ضرب‌المثل عربی را روی عکسی از شهر تورنتو نوشت با این مضمون «کسی که در جایی که به او ارتباطی ندارد، سرک بکشد، چیزی پیدا می‌کند که خوشایندش نیست.» در این تصویر یک هواپیما دیده می‌شد که به شکل ناخوشایندی به سمت برج سی‌ان پرواز می‌کرد. شاید فردی متوجه شده است که این برای وجهه کشوری که اکثر هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر را پرورش داده بود، بد باشد و این حساب کاربری فورا بسته شد.

گرچه این مناقشه پوچ است اما می‌تواند هشداری به سایر متحدان عربستان باشد: اینکه در مقابل سیاست‌های ما سکوت اختیار کنید تا دسترسی به بازار ما را از دست ندهید. کانادا هدف آسانی بود. وزیر خارجه کانادا می‌گوید: «ما همواره مسائل حقوق بشری را مطرح می‌کنیم.» اما متحدان کانادا در اعلام حمایت از این کشور عجله‌ای نکردند و دست‌کم می‌توان به آمریکا اشاره کرد. دونالد ترامپ رابطه نزدیکی با سعودی‌ها دارد و با کاناد وارد جنگ تجاری شده است.

این مناقشه همچنین به یک هدف داخلی برای محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان بدل شده است که می‌گوید قصد دارد جامعه سعودی را اصلاح کند. او تنها ظرف چند ماه توانست ممنوعیت رانندگی زنان را بردارد، سینماها را باز کند و اجازه برگزاری کنسرت بدهد. اینها خطر واکنش روحانیون محافظه‌کار را در پی دارد، بنابراین او مایل به ارائه سبک جدیدی از ملی‌گرایی سعودی است. سیاست‌های خارجی خصمانه او از محاصره قطر گرفته تا جنگ یمن، به این امر کمک می‌کند. البته نباید فراموش کرد که ولیعهد عربستان برای پروژه‌های اقتصادی بلندپروازانه‌اش به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز دارد تا اقتصاد عربستان را از نفت بگیرد و یقینا مناقشه با کانادا این مساله را حل نمی‌کند