طالبان گفت‌وگو با آمریکا را «مفید» اعلام کرد

یکی از رهبران طالبان اعلام کرده که براساس اطلاعاتی که از طریق دیپلمات روس بدست آورده است نیروهای آمریکایی تا سال ۲۰۲۰ از افغانستان خارج خواهند شد، این موضوع به نفع طالبان است و بنابراین به نظر می‌رسد آنها در ادامه به اشکال‌تراشی و اخلال در روند گفتگوها خواهند پرداخت آمریکا پیشتر گفته بود که حاضر است در کنار دولت افغانستان با طالبان گفتگو کند و محوریت این گفتگوها باید توسط افغان‌ها تعیین شود. اما دولت ترامپ در تغییر تاکتیک جدید خود عدم علاقه طالبان به گفتگو با دولت افغانستان را به رسمیت شناختند و درخواست گروه شورشی مبنی بر برگزاری گفتگوهای اولیه با آمریکا را پذیرفتند. طالبان می‌خواهد پیش از گفتگو با دولت افغانستان تکلیف حضور نیروهای خارجی در این کشور معلوم شود

سینا سبزیان

 

گفت‌وگوی مستقیم کاخ سفید با مقامات طالبان، نظر شورشیان افغانستان را به خود جلب کرده است

پس از آنکه مقامات طالبان گفتگوهای اولیه آنها با آمریکایی‌ها در ماه گذشته را «بسیار مفید» ارزیابی کردند، امیدها به فرآیند صلح در افغانستان افزایش یافته است. قرار است در ادامه این گفتگوها، نشست بعدی در ماه سپتامبر و در دوحه قطر برگزار شود. 

در دیدار قبلی چهارتن از رهبران طالبان با آلیس ولز، مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا، در هتلی در دوحه قطر دیدار کردند و عملا از تاریخ 23 جولای امسال گفتگوهای مستقیم بین آمریکا و طالبان پس از هفت سال از سر گرفته شد.  این گفتگوهای دیپلماتیک پس از آن آغاز شد که کاخ سفید تصمیم گرفت گفتگوهای دوطرفه با طالبان را از سر گیرد، آمریکا در 17 سال اخیر هیچ‌گاه نتوانست این گروه تروریستی را ریشه کن کند.  با این حال درگیری نیروهای طالبان و ارتش افغانستان در شهر غزنین روز جمعه آغاز شد و هنوز ادامه دارد.  آمریکا پیشتر گفته بود که حاضر است در کنار دولت افغانستان با طالبان گفتگو کند و محوریت این گفتگوها باید توسط افغان‌ها تعیین شود. اما دولت ترامپ در تغییر تاکتیک جدید خود عدم علاقه طالبان به گفتگو با دولت افغانستان را به رسمیت شناختند و درخواست گروه شورشی مبنی بر برگزاری گفتگوهای اولیه با آمریکا را پذیرفتند. طالبان می‌خواهد پیش از گفتگو با دولت افغانستان تکلیف حضور نیروهای خارجی در این کشور معلوم شود. 

یکی از اعضای شورای رهبران طالبان، موسوم به شورای کویته که در گفتگوهای دوحه شرکت داشته است دور اول گفتگوها را «بسیار مفید» اعلام کرد. وی خواست نامش فاش نشود زیرا مقامات طالبان اجازه اظهار نظر عمومی ندارند و مواضع این گروه تنها از طریق سخنگوی طالبان ابراز خواهد شد. 

این عضو شورای کویته گفت: «دور بعدی گفتگوها بر موضوعات کلیدی و مشخصی تمرکز خواهیم کرد». طالبان اعلام کرد پس از برگزاری جلسات اولیه و تعیین برنامه گفتگوها، آنها در نهایت با رهبران دولتی افغانستان بر سر میز گفتگو خواهند نشست. اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان در ماه فوریه مشوق‌های گسترده‌ای را برای برگزاری گفتگوهای صلح مطرح کرد. به رسمیت شناختن طالبان به عنوان گروهی سیاسی و بازبینی‌ قانون اساسی افغانستان دو مشوق اصلی اشرف غنی برای آغاز گفتگوها بودند. 

پس از آنکه آتش‌بس سه روزه عید فطر در افغانستان موفقیت‌آمیز بود و در طی آن 20.000 نیروی طالبان با شهرها آمدند و با سربازان ارتش افغانستان به جشن و شادی پرداختند، واشنگتن نسبت به گفتگوهای صلح خوش‌بین شد. 

براساس اعلام وبسایت آمریکایی Daily Beast مذاکره‌کنندگان طالبان حاضرند در ازای خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان، با دولت این کشور گفتگو کرده و به توافق برسند. این وبسایت در گزارش خود مدعی شده است که طالبان حتی حاضر است در خلال گفتگوهای صلح و پیش از رسیدن به راه‌حل سیاسی از باقی‌مانده نیروهای آمریکایی در افغانستان حمایت کند. 

کریستوفر کولندا، یکی از اعضای آمریکایی حاضر در گفتگوها به دیلی بیست گفته است: «من تحت تاثیر جدیت نیروهای طالبان در پایان دادن جنگ قرار گرفتم، آنها نسبت به سال 2011 بسیار جدی‌تر خواهان صلح هستند» یکی دیگر از موضوعاتی که مورد توجه آمریکایی‌ها قرار گرفته است، تعهد طالبان نسبت به بیرون راندن تروریست‌های خارجی از خاک افغانستان است، موضوعی که در سال 2001 یکی از دلایل حمله آمریکا به افغانستان بود. طالبان این ماه 250 مبارز داعشی را مجبور به عقب‌نشینی کرد و در نهایت نیروهای داعش در منطقه جوزجان از ترس دستگیری توسط طالبان خود را تسلیم نیروهای دولتی کردند. نیروهای طالبان در حال حاضر در منطقه ننگهار با نیروهای داعش در حال نبرد هستند. این منطقه پایگاه اصلی داعش در افغانستان است و این نبرد در عمل مهمترین درگیری طالبان و داعش در افغانستان خواهد بود.  اشرف غنی هنوز از گفتگوهای اولیه بین مذاکره‌کنندگان طالبان و آمریکا انتقاد نکرده است. این خود نسبت به سال 2011 پیشرفتی قابل ملاحظه محسوب می‌شود زیرا در آن دوره حامد کرزای تلاش‌های این‌چنینی را محکوم کرده بود و معتقد بود چنین گفتگوهایی باعث تضعیف موضع دولت خواهد شد.  به نظر می‌رسد که نیروهای طالبان هم علاقه بالایی به صلح دارند. پیش از آغاز گفتگوهای اخیر طالبان سعی کرد تا بین دفتر سیاسی خود در دوحه و نیروهای عملیاتی خود در افغانستان هماهنگی بیشتری ایجاد کند. این تلاش‌ها شمال تاسیس کانال ارتباطی واکنش سریع بین دوحه و افغانستان می‌شود. 

رهبر فعلی طالبان، هیبت‌الله آخوندزاده، پیشتر با نمایندگان خود در دوحه گفتگوی چندانی نداشت، نیروهای جریان اصلی طالبان همواره به نمایندگان دوحه با دیده تردید می‌نگرند و معتقدند که آنها نسبت به هسته نظامی طالبان بیشتر خواهان صلح هستند.   

بسیاری از نیروهای طالبان معتقدند که هیبت‌الله پیش از برگزاری دور بعدی مذاکرات یکی از مقامات شاخه نظامی طالبان را به گروه دوحه اضافه خواهد کرد. اختلافات بالقوه، امکان دستیابی به آتش‌بس بعدی را تهدید می‌کند. فرماندهان نظامی طالبان برخلاف دفتر دوحه نمی‌خواهند عید قربان را به عنوان آتش‌بس اعلام کنند. بنا به اعلام یکی از اعضای طالبان در استان هلمند، جایی که مقر نظامی اصلی طالبان واقع شده است، آنها خواستار ادامه درگیری‌ها در ماه‌ آینده هستند. 

به نظر می‌رسد پس از آنکه نیروهای تازه‌نفس آمریکایی که در سال 2017 به افغانستان اعزام شدند نتوانستند هیچ‌یک از مواضع طالبان را بازپس گیرند، فرماندهان طالبان قصد ادامه درگیری‌ها را دارند.   یکی از رهبران طالبان اعلام کرده که براساس اطلاعاتی که از طریق دیپلمات روس بدست آورده است نیروهای آمریکایی تا سال 2020 از افغانستان خارج خواهند شد، این موضوع به نفع طالبان است و بنابراین به نظر می‌رسد آنها در ادامه به اشکال‌تراشی و اخلال در روند گفتگوها خواهند پرداخت. 

مایکل سمپل یکی از کارشناسان افغانستان و عضو سابق هیئت ویژه اتحادیه اروپا در افغانستان اعلام کرده بود که تصور موفقیت زودرس در گفتگوهای صلح «بسیار خوش‌بینانه» است. وی در این‌باره گفته بود: «طالبان هنوز به فعالیت‌های نظامی خود ادامه داده، از پاکستان به عنوان خانه امن خود استفاده می‌کند، نیروهای امنیتی افغانستان را از پای در می‌آورند، ببین گروه‌های مختلف در دولت افغانستان تفرقه می‌اندازند و طی جنگی فرسایشی با نیروهای آمریکا ترامپ را قانع خواهند کرد که نیروهای خود را از افغانستان خارج کند»