اهمیت راهبردی نورد گرم ۲ برای فولاد مبارکه

مرتضی بلوکی

 ممکن است این پرسش مطرح شود که چـــرا احــداث خــط نــورد گرم 2 فـــولاد مبارکه برای توســعۀ صنــعت فـــولاد کشـــور و ایجاد ارزش‌ افزوده بیشتر، مهم است؟ و اساسا این خط تولید تا چه اندازه می‌توانــد در توسـعۀ اقتصادی و خودکفایی کشور نقش داشته باشد؟

در این خصوص توجه به چند نکته بسیار مهم است. باید توجه داشت که فولاد مبارکه در زمان خودش در حدود 28 سال پیش یک شرکت فولاد ساز کاملا مدرن و پیشرفته بود که توان پاسخگویی به نیازهای کشور را داشت و در آن زمان قادر بود با تکنولوژی روز و پیشرفته به تولید فولاد بپردازد و پاسخگوی نیاز صنایع گوناگون کشور باشد.

 اما باید توجه داشت که در 30 سال گذشته صنعت فولاد در دنیا بسیار تحول یافته و محصولات فولادی تنوع و تکثر قابل ملاحظه ای پیدا کرده است. این تحولات در صنعت فولاد به نحوی است که فولاد مبارکه به عنوان پیشران فولاد ایران دیگر قادر نیست با خط نورد 30 سال پیش به قعالیت ادامه بدهد و همان چنان پیشرو باقی بماند. اکنون در دنیا پیشرفت صنعت فولاد عمدتا حرکت به سمت فولادهای سبک تر اما مستحکم تر و عریض تر بوده است و این موضوع شامل مصرف تمام صنایع از جمله صنعت خودرو، لوازم خانگی، صنعت نفت و گاز و سایر صنایع فلزی می شود. امروز در دنیا هم باید موارد کمتری مصرف شود و هم انرژی و بهره وری نیروی کار مدیریت شود.

در گذشته در صنعت لوازم خانگی، صنعت خودرو از تعداد محدودی گرید استفاده می شد اما اکنون این تعداد به بیش از 30 گرید رسیده است و تنوع انواع فولاد مصرفی در صنایع بسیار گسترده است. ابعاد و مقاطعی خط نورد گرم 1 فولاد مبارکه توان و امکان تولید آن را ندارد.

فولاد مبارکه به عنولن لیدر و راهبر صنعت فولاد کشور قطعا نباید از قافله صنعت فولاد عقب بماند. چرا که در غیر این صورت هم بازارهای رقابتی صادراتی را در سال های آینده از دست می دهد و هم نیاز کشور به واردات افزایش پیدا می کند. در نهایت با تداوم وضعیت کنونی در نهایت فولاد مبارکه باید به خام فروشی فولاد بپردازد. واقعیت این است که اکنون بخشی از صادرات صنعت فولاد، خام فروشی محصولات فولادی است که فاقد ارزش افزوده است. این در حالی است که عمده بهای تمام شده و هزینه تولید تا مرحله تختال است. فولاد مبارکه با تکنولوژی خود بهترین اسلب را تولید می کند ولی نمی تواند آن را به انواع محصولات فولادی و نهایی تبدیل کند و محبور آن را به صورت خام به فروش برساند. در عوض برای نیازهای کشور به انواع ورق ها و محصولات فولادی، واردات انجام می شود که هم به خروج ارز از کشور منجر می شود و هم مغایر با اصول و سیاست های اقتصاد مقاومتی است. این در حالی است که بیشترین مصرف انرژی از آب و برق و گاز و سایر مصارف، عمدتا تا مرحلۀ اسلب است و ارزش‌ا فزوده و صرف کمترین انرژی و کسب بیشترین بازدهی در نورد گرم است. طبق پیش‌بینی‌هایی که در زمینۀ این نوع فولاد شده، فولاد مبارکه همه نیازهای کشور را در این حوزه برطرف می‌کند. حتی در چشم‌انداز فولاد مبارکه تا 10 سال آینده، امکان تولید گریدهای جدیدی را هم که به بازار فولاد عرضه می‌شود، وجود دارد.

اگر چه بیش از یک دهه است که فولاد مبارکه، احداث خط نورد گرم 2 را در دستور کار دارد اما پس از آغاز به کار مهندس عظیمیان و با همت و انگیزه ایشان، تحقق این پروژه به صورت جدی در دستور کار فولاد مبارکه قرار گرفت و اینک به مرحله اجرا رسیده است. در ابتدا هدف این بود که نورد گرم 2 با کمک اروپایی ها احداث شود اما مسائل تحریم موجب کنار کشیدن آنان شد. فولاد مبارکه اما به امید اروپایی ها ننشست و این بار با نگاه شرق و عقد قرارداد با چینی ها احداث خط نورد گرم 2 را در دستور کار قرار داده است و با قدرت در حال اجرای آن است. امری که اتمام آن پشتیبانی جدی تر دولت و مجلس را می طلبد.