مردمانی که ما شدیم

مرتضی برزگر

در تصاویر غریبی که این روزها، دست به دست می‌شود، یکی از حیرت‌انگیز‌ترین فیلم‌ها، برای یک فروشنده‌ بی‌دکان است. در فیلم، جوانکی می‌خواهد سیب‌زمینی‌ها را با خاک بفروشد. خاکی که کناری ریخته، و مشت مشت می‌ریزد توی مشمای پیرمرد مشتری. من این فیلم را بارها دیده‌‌ام. چندباری زوم کرده‌ام روی صورت پسرک، و خوب به‌چشم‌هایش، نگاه کرده‌ام. بعد، با پیرمرد رفته‌ام توی آلونک گونی‌پیچ شده‌، به مرد دیگری خیره شده‌ام که خاک روی سیب‌زمینی‌ها می‌ریزد تا وزنش درست شود و بعدتر، با دل‌شکستگی پیرمرد، کیسه را رها کرده‌ام همانجا که خاک را نمی‌شود خورد. من، توی این تصویر ترامپ را نمی‌بینم حضرات. شمربن ذی‌الجوشن را، صدام حسین کافر  یا بنیامین اسرائیلی‌ها را که شب‌ها خواب تورقوزآباد می‌بیند. توی این تصویر، ماییم. خود ما آدم‌های معمولی... اما بی‌رحم. ما که ترکیبی هستیم از دوگانگی‌ای دلهره‌آور. فحش می‌دهیم از بالا را تا پایین و بعد توی فروشگاه، دیکتاتورتر می‌شویم از قذافی با سبدهای پر از روغن، رب و نوار‌ بهداشتی؛ که تصویر واضحی ‌است از ایدئولوژی احمقانه‌ کارشناس آن ور مرزی که نه من را می‌شناسد و نه تو را. ما این روزها داریم به خودمان می‌بازیم. به دلارهای پنهان توی بالشت‌های خانه، به سکه‌های چیده شده توی گاوصندوق قدیمی و گونی‌های برنج آماده‌ کرم گذاشتن توی انباری‌های شش متری‌ خانه‌ها.  بدتر از آن، تصور غلطی که هرکس باید گلیم خودش را از آب بیرون بکشد. بیایید حالا یک بار به این فکر کنیم که شاید منظور از کشیدن جنگ‌ها به داخل ایران، فقط بمب و موشک و ترور بی‌گناهان نیست که شاید آن‌ها، صدای بیشتری داشته باشند، خون‌های فراوانی بریزند و مادرهای زیادی را داغدار کنند، اما به گمانم، این بی‌رحمی ما نسبت به هم، جنگ دلهره‌آور‌تری است چراکه بعد از شروع این جنگ، همه ما از هم خواهیم ترسید، از نگاه‌های هم، از کلام هم و حتی از محبت‌های هم. آن وقت دیگر، مادر، فرزند، رفیق و وطن، چه معنایی خواهد داشت؟  باید بگویم که هنر این روزها، نه چیدن حسادت‌برانگیز کلمات است، نه ساخت فیلم‌هایی درخشان یا کشیدن نقاشی‌هایی غریب. هنرمند واقعی کسی است که نیازهای مردم را انبار نمی‌کند یا دلار نمی‌خرد که نقدینگی بالاتر برود. کسی است که به آینده فکر می‌کند و به جامعه و دوست ندارد همه را غرق ویرانی ببیند و خودش در خشکی باشد چراکه ما یک ملت‌ایم. ترسیده و دلخور و آسیب‌خورده اما واحد. با هم غرق می‌شویم و با هم رستگار... ان‌شاءالله.