به یاد سال ۲۰۰۸

بازی‌های دراماتیک و پرحادثه تیم ملی ترکیه در راه صعود به مرحله نیمه‌نهایی یورو ۲۰۰۸ به خاطرات کودکی نسلی از بازیکنان فوتبال این کشور تبدیل شد که حالا برای راهیابی مجدد به جمع چهار تیم برتر اروپا نقشه می‌کشد.

به گزارش فوتبال ۳۶۰، ترکیه با پیروزی دو بر یک در جدال مهیج مقابل اتریش جواز حضور در مرحله یک چهارم نهایی یورو ۲۰۲۴ را به دست آورد و عملکرد پرشور و همبستگی تیم وینچنزو مونتلا برای هواداران فوتبال این کشور یادآور جام پرخاطره ۲۰۰۸ است. اورکون کوکجو، هافبک تیم ملی ترکیه می‌گوید:«هنگام برگزاری یورو ۲۰۰۸ تنها هفت سال داشتم اما بازی‌ها را به خوبی به خاطر می‌آورم. مسابقات را به همراه خانواده‌ام می‌دیدم و هنگام تماشای بازی‌ها، به همراه برادرم رویاپردازی می‌کردم. بعد از پیروزی در هر مسابقه کنار هم جمع می‌شدیم و جشن می‌گرفتیم. این روزها تماشای تصاویر مشابه در اینترنت احساس افتخارآمیزی به من می‌دهد.»‌ ترکیه سه ماه پیش در مسابقه‌ای دوستانه با ۶ گل مغلوب اتریش شده بود و محرومیت هاکان چالهان‌اوغلو بخت تیم مونتلا برای پیروزی را کاهش داد اما ترک‌ها با عملکرد منسجم دفاعی مقابل رگبار حملات اتریش مقاومت کردند و در نهایت به لطف مهار دیدنی مرت گونوک در آخرین ثانیه‌ها راهی دور یک‌چهارم نهایی شدند.

ترکیه بعد از یک دوره غیبت در جام ملت‌های اروپا در مرحله مقدماتی یورو ۲۰۰۸ به دردسر افتاد و در نهایت با بازگشت به یادماندنی مقابل تیم ملی نروژ در اسلو، جای این تیم را در رده دوم گروه گرفت و جواز حضور در آن رقابت‌ها را به دست آورد. تیم فاتح تریم جام ۲۰۰۸ را با شکست دو بر صفر مقابل پرتغال آغاز کرد و در مسابقه دوم مقابل سوئیس میزبان با گل هاکان یاکین عقب افتاد. هافبک تهاجمی ترک‌تبار که برادرش این روزها روی نیمکت تیم ملی سوئیس می‌نشیند در زمین گلی و باران‌گرفته ورزشگاه سنت یاکوب پارک بازل، دروازه ترکیه را باز کرد. باران به یاکین پاس گل داد اما پاس گل نیهات قهوه‌چی با ارسال بلند و دقیق برای سمیح شنتورک زیباتر بود. شنتورک بار دیگر به عنوان یار تعویضی ترکیه را به بازی برگرداند و با ضربه سر محکم از پشت محوطه جریمه کار را به تساوی کشاند.

بازی تا دقیقه ۹۲ با نتیجه مساوی ادامه پیدا کرد تا این که آردا توران جوان با یک شلیک دیدنی از پشت محوطه جریمه تور دروازه سوئیس را به لرزه درآورد. ضربه منحرف‌شده او بعد از برخورد به پاتریک مولر از بالای سر سنگربان حریف عبور کرد تا ترکیه به پرشورترین شکل در جام باقی بماند.

بازی مرگ و زندگی ترکیه و جمهوری چک در هفته آخر با شرایط کاملا برابر از نظر امتیاز و گل‌های زده و خورده برای دو تیم آغاز شد. در صورت رقم خوردن نتیجه تساوی، ضربات پنالتی تیم صعودکننده را تعیین می‌کرد. یان کولر در دقیقه ۳۴ چک را پیش انداخت و ضربه سر کوبنده یاروسلاو پلاشیل در دقیقه ۶۲ اختلاف را دوبرابر کرد. برتری دو گله چک تا فاصله ۱۵ دقیقه مانده به پایان بازی پابرجا ماند اما یکی از بزرگترین بازگشت‌های تاریخ جام ملت‌های اروپا در راه بود.

ضربه زمینی آردا توران ترکیه را به بازی برگرداند اما آنها تا دقیقه ۸۷ همچنان تیم حذف‌شده لقب داشتند. پتر چک، دروازه‌بان قهار چلسی با یک اشتباه مرگبار توپ و گل تساوی را تقدیم نیهات قهوه‌چی کرد تا کار به تساوی کشیده شود. بازگشت رویایی ترکیه در دقیقه ۸۹ و با گلزنی مجدد قهوه‌چی تکمیل شد. کاپیتان ترکیه این بار روی پاس آلتینتوپ به توپ رسید  تا با فرودآوردن طاق دروازه چک حساب کار را سه بر دو کند. وقت‌های تلف‌شده آن‌قدری ادامه پیدا کرد که ولکان دمیرال، سنگربان ترکیه از زمین بازی اخراج شود اما خبری از گل تساوی و ضربات پنالتی نبود و ترک‌ها به دراماتیک‌ترین شکل ممکن به مرحله حذفی رسیدند.

معجزه بزرگ‌تر اما در مرحله یک‌چهارم نهایی و در جدال با کرواسی رقم خورد. ترکیه در کل ۱۲۰ دقیقه تنها دو شوت در چارچوب به ثبت رساند و رشتو رچبر به عنوان جایگزین دمیرال تا دقیقه ۱۱۹ مقابل سیل حملات کرواسی ایستادگی کرد. نخستین اشتباه او اما نخستین گل بازی را رقم زد. خروج ناموفق رچبر با فرصت‌طلبی مودریچ و ارسال به دهانه دروازه همراه شد تا ایوان کلاسنیچ، مهاجم وقت وردربرمن، کرواسی را پیش بیندازد.

خوشحالی بعد از گل شاگردان اسلاون بیلیچ تفاوتی با جشن صعود نداشت چون همه‌چیز پایان‌یافته به نظر می‌رسید اما ورق برگشت و یکی از نمایش‌های کلاسیک تاریخ یورو شکل گرفت. رچبر با ارسال بلند توپ به داخل محوطه جریمه حریف دفاع کرواسی را سردرگم کرد و شلیک محکم سمیح شنتورک در دقیقه ۱۲۲ کار را به تساوی کشید تا جای بهت و غوغا در دو طرف ورزشگاه جابه جا شود. بازی به ضربات پنالتی رفت. شلیک‌های لوکا مودریچ و ایوان راکیتیچ جوان از دست رفت تا ترکیه با برتری سه بر یک راهی مرحله نیمه‌نهایی شود.

مصاف با آلمان با گلزنی بورال برای ترکیه آغاز و رویای صعود به فینال زنده شد اما ضربه بیرون پای دیدنی شواین‌اشتایگر کار را به تساوی کشید و کلوزه در دقیقه ۷۹ آلمان را پیش انداخت. شنتروک با قطع توپ از زاویه بسته در دقیقه ۸۶ کار را به تساوی کشید اما این بار خبری از برد حماسی ترکیه نبود و فیلیپ لام در دقیقه ۹۰ گل پیروزی‌بخش آلمان را به ثمر رساند تا قصه پرشور تیم تریم پایان یابد.

حالا و بعد از ۱۶ سال بار دیگر روح ستیزه‌جوی بازیکنان فوتبال ترکیه بیدار شده. کیفیت فنی تیم مونتلا در همه مسابقات این دوره چشمگیر نبوده اما شور و شوق جمعی، همبستگی تیمی و روحیه و انرژی مضاعف ترکیه برای مردم این کشور یادآور حماسه‌ ۲۰۰۸ است. پیروزی مقابل گرجستان یکی از زیباترین بازی‌های دور گروهی به شمار می‌رفت و برتری مقابل جمهوری چک با گل جنک توسون در دقیقه ۹۴ به دست آمد. ترکیب جوان این تیم برای تکرار خاطرات آن دوره و نوشتن افسانه‌ای جدید آماده می‌شود. خیابان‌های مملو از هواداران ترکیه یا آلمانی‌های ترک‌تبار و استادیوم‌های پر از نشان سرخ و سفیدِ هلال و ستاره فضای دلچسبی را برای شاگردان مونتلا فراهم کرده. ترکیه از ساعت ۲۲:۳۰ امشب در ورزشگاه المپیک برلین به مصاف شاگردان رونالد کومان در تیم ملی هلند می‌رود.