فرار از اقتصاد تک محصولی؛ چرا آرژانتین قهرمان شد؟

 آریا طاری

اینکه آرژانتین قهرمان دنیا لقب گرفت، دلایل خاص خودش را داشت. به لحاظ فنی آنها یکی از بهترین‌های جام بودند و توانستند جام طلایی را به خانه ببرند. با این حال دلیل رسیدن به این سطح از آمادگی فنی، کارهای جذابی بود که در فدراسیون آرژانتین صورت گرفت. این تیم قهرمان دنیا شد چون از قبل برای چنین لحظه‌ای برنامه داشت. چون می‌دانست که چطور باید در مسیر موفقیت قدم بردارد و مهره‌های پازل را برای ساختن یک تصویر رویایی کنار هم بچیند. آلبی سلسته با یک نقشه دقیق و حساب‌شده، روی سکوی اول جام جهانی رفت. تیمی که کاملا آماده قرار گرفتن در این موقعیت به نظر می‌رسید.

نوع نگاه به مسی برای سال‌ها بین بارسلونا و آرژانتین مشترک بود. آنها مدام به خودشان یادآوری می‌کردند که بهترین فوتبالیست جهان را دارند و همین کافی است که کار دیگری انجام ندهند. در حقیقت آنها شبیه کشوری بودند که با اقتصاد تک محصولی اداره می‌شود و بیش از حد به آن محصول وابسته است و از آن‌جایی که چنین نعمتی دارد، کار در حوزه‌های دیگر را عملا تعطیل کرده و فقط به همین حوزه می‌پردازد.  هم بارسا و هم آرژانتین اما از یک جایی به بعد، متوجه شدند که این شیوه اصلا درست نیست و برای همیشه جواب نمی‌دهد. این دو تیم اما دو رویکرد کاملا متفاوت را برای ایجاد تغییر در پیش گرفتند. تیم مدیریتی باشگاه بارسا تصمیم گرفت قید مسی را بزند. آنها باور داشتند که اگر مسی نباشد، نسل تازه این تیم فرصت رشد را به دست می‌آورد. خود باشگاه نیز چند قرارداد تجاری خوب از جمله قرارداد با اسپاتیفای را امضا کرد و چند فوتبالیست جوان و پس از آن چند چهره مطرح خرید. نتیجه این استراتژی اما فاجعه بود. بارسا در دو فصل متوالی بدون مسی، حتی نتوانست به دور حذفی لیگ قهرمانان برسد. این تیم در یورولیگ گرفتار شده و با توجه به فعال‌ کردن همه اهرم‌های مالی، بعید نیست به یک ورشکستگی عظیم گره بخورد.

رویکرد مدیران فدراسیون فوتبال آرژانتین اما در نوع خودش کاملا متفاوت بود. آنها تصمیم گرفتند مسی را به هر قیمتی حفظ کنند اما به صورت همزمان به ساخت تیمی قدرتمند نیز ادامه بدهند. اولین قدم مهم برای داشتن چنین تیمی، تقویت مالی باشگاه‌های آرژانتینی برای استعدادیابی بیشتر بود. همین طرح‌ها موجب شدند باشگاهی مثل ریورپلاته، دو ستاره ناب به اسم انزو فرناندز و خولیان آلوارز را بسازد. چون شرایط مالی باشگاه بهتر شده بود، این دو نفر مدت بیشتری در آرژانتین ماندند و سرانجام وقتی به اروپا رفتند که روند رشدشان کامل شده بود. حالا انزو به عنوان بهترین بازیکن جوان جام جهانی معرفی شده و خولیان نیز یکی از 11 بازیکن ترکیب ثابت آلبی سلسته در این تورنمنت بوده است. در حقیقت آرژانتین همیشه با لشکری ازستاره‌ها به استقبال جام جهانی می‌رفت اما این بار تصمیم گرفت به جوان‌ها فرصت بیشتری بدهد و نتیجه این تصمیم نیز، در نوع خودش درخشان به نظر می‌رسید.

دومین دلیل برای قهرمانی آرژانتین، انتخاب یک مربی جوان و مستعد بود که تیم را با محوریت لئو مسی بسازد. در حقیقت در تیم اسکالونی، هیچ‌کس ساز خودش را نمی‌زد. آرژانتین در آن مقطع می‌توانست به سراغ مربی بزرگ‌تری برود اما هدف فدراسیون، بهبود شرایط روحی و ذهنی تیم بود. آنها یک مربی می‌خواستند که رابطه نزدیکی با بازیکنان تیم داشته باشد و آنها را در مسیر درست قرار بدهد. آرژانتینی‌ها دیگر تعارف را با خودشان کنار گذاشتند و پذیرفتند که باید با محوریت مسی بازی کنند. در این تیم مقصد نهایی همه توپ‌ها لئو بود و همه بازیکنان به جز انگیزه بازی برای تیم ملی، انگیزه بازی برای رهبر تیم‌شان را هم داشتند.

این تیم همیشه در حالی به جام جهانی می‌رفت که ستاره‌های پرشماری داشت و هیچ‌وقت به هماهنگی کامل نمی‌رسید. در این تیم اما تنها یک ستاره به اسم مسی وجود داشت و هیچ بازیکنی نمی‌توانست راه خودش را از لئو جدا بداند. این هماهنگی کامل و دقیق، موجب شد که مسی بتواند به خوبی در ترکیب تیم خودی نشان بدهد و با آرامش کامل، مشغول هنرنمایی در زمین فوتبال باشد. اسکالونی شرایطی را فراهم کرد تا این بازیکن بتواند به خوبی به عنوان اصلی‌ترین مهره تیم در زمین خودی نشان بدهد و چشم‌ها را خیره کند.

دلیل سوم این قهرمانی نیز شکست روبه‌روی عربستان بود. شاید عجیب به نظر برسد اما این اتفاق، تلنگر مهمی به اسکالونی زد. او که با 36 بازی بدون شکست راهی قطر شده بود، تیم را با خوش‍بینی افراطی چید. استفاده از مهره مسنی مثل پاپو گومز در حمله و قرار دادن سه هافبک در زمین، نشان می‌داد که خیال او بیش از حد از بابت تیمش ر احت است. آن بازی اما همه چیز را عوض کرد و شرایطی را فراهم آورد که اسکالونی خیلی زود ترکیب تیمش را شخم بزند. پس از آن بود که پدیده‌های جوان به ترکیب اضافه شدند و آرژانتین، در مسیر تصاحب یک موفقیت رویایی قرار گرفت.