چهارگانه!‌

تنها یک روز دیگر تا شروع رسمی مرحله گروهی این فصل از لیگ قهرمانان برای تیم‌های ایرانی باقی مانده است. فردا شب سه تیم ایرانی در این مرحله روبه‌روی رقبای‌شان قرار خواهند گرفت. این نهمین بار است که چهار باشگاه ایرانی به صورت همزمان در این مرحله از مهم‌ترین تورنمنت باشگاهی در فوتبال آسیا دیده می‌شوند. جالب است بدانید که تا امروز هرگز چهار تیم وطنی به صورت همزمان موفق به عبور از مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا نشده‌اند. طلسم مهمی که شاید در این فصل برای فوتبال ایران از میان برداشته شود.

آریا رهنورد

  

2009؛ وداع زودرس با جادوی ریوالدو

سال 2009 اولین سالی بود که ایران با حضور همزمان چهار تیم وارد مرحله گروهی لیگ قهرمانان شد. لیگ قهرمانان در آن سال برای فوتبال ایران اصلا و ابدا خوب پیش نرفت. سپاهان در همان مرحله گروهی حذف شد و استقلال و صباباتری هم به همین سرنوشت دچار شدند. در حقیقت از چهار نماینده ایران، سه تیم رنگ مرحله حذفی را ندیدند. پرسپولیس تنها تیمی بود که توانست از سد مرحله گروهی عبور کند و خودش را به یک‌هشتم نهایی برساند اما قرمزها روبه‌روی صد هزار تماشاگر ورزشگاه آزادی مقابل بنیادکار و ریوالدو شکست خوردند و در خانه، ناچار به وداع با آسیا شدند. در مرحله یک‌چهارم نهایی آن فصل از لیگ قهرمانان، حتی یک تیم ایرانی هم حضور نداشت.

2010؛ فوتبالی که «سبز» شد

یک سال بعد از فصل ناامیدکننده لیگ قهرمانان، اوضاع کمی فرق کرد و تیم‌های ایرانی به خودشان آمدند. البته سرنوشت سپاهان عوض نشد و این تیم باز هم پشت دیوار بلند مرحله گروهی باقی ماند. سه نماینده دیگر فوتبال ایران اما به راحتی از این مرحله رد شدند. استقلال، ذوب‌آهن و مس کرمان به لطف درخشش خیره‌کننده در نبردهای خانگی، مسیرشان را به طرف دور حذفی هموار کردند. صعود مس در اولین تجربه آسیایی تاریخ باشگاه در نوع خودش فراموش‌نشدنی به نظر می‌رسید. در مرحله یک هشتم نهایی، استقلال قافیه را به الشباب عربستان واگذار کرد و ذوبی‌ها نیز مس را از تورنمنت کنار زدند. ماجراجویی تیم منصور ابراهیم‌زاده در طول جام ادامه پیدا کرد و ذوب توانست حتی تا فینال آسیا پیش برود. هرچند که درست مثل سپاهان، این تیم هم در نهایت در مسابقه پایانی شکست خورد و نتوانست جام قهرمانی را بالای سر ببرد.

سال 2009 اولین سالی بود که ایران با حضور همزمان چهار تیم وارد مرحله گروهی لیگ قهرمانان شد. لیگ قهرمانان در آن سال برای فوتبال ایران اصلا و ابدا خوب پیش نرفت. سپاهان در همان مرحله گروهی حذف شد و استقلال و صباباتری هم به همین سرنوشت دچار شدند

2011؛ کولاک ناتمام اصفهانی

برای سومین فصل پیاپی، ایران با چهار نماینده وارد مرحله گروهی شد. دو تیم از تهران و دو تیم از اصفهان. پرسپولیس و استقلال، در این جام دوام نیاوردند و در همان دور گروهی ناچار به خداحافظی با جام شدند اما سپاهان و ذوب توانستند خودشان را به مرحله یک هشتم نهایی برسانند. در یک هشتم نهایی، ذوب و سپاهان رقبا را قلع و قمع کردند. سبزها چهار گل به النصر عربستان زدند و زردها، سه بار دروازه بنیادکار را باز کردند. در مرحله بعدی اما ذوب به سامسونگ کره جنوبی باخت و سپاهان با وجود برتری در مجموع دو دیدار روبه‌روی السد به خاطر استفاده غیرقانونی از رحمان احمدی بازنده اعلام شد. جالب اینکه السد به عنوان تیم بازنده روبه‌روی سپاهان در پایان آن فصل توانست قهرمان آسیا لقب بگیرد!

2014؛ بازگشت به نقطه صفر

در سال 2014 فوتبال ایران دوباره نتوانست در لیگ قهرمانان خودی نشان بدهد. این بار هم سپاهان، استقلال و تراکتور خیلی زود از مرحله گروهی حذف شدند و تورنمنت تلخی را سپری کردند. فولاد خوزستان پس از هفت سال به آسیا رسیده بود اما حداقل توانست به عنوان تیم اول گروه راهی مرحله بعدی شود. در نهایت اما اوضاع برای تیم اهوازی هم چندان خوب پیش نرفت. چراکه این تیم با قانون گل زده در خانه حریف، روبه‌روی السد حذف شد و در مرحله یک هشتم نهایی جام را ترک کرد.

2015؛ کشف نفت در آسیا!

حذف زودهنگام فولاد و صباباتری، در آسیا قابل پیش‌بینی به نظر می‌رسید اما دو نماینده دیگر ایران در این سال، دست به کارهای جذاب‌تری زدند. پرسپولیس که به تازگی نیمکتش را به برانکو سپرده بود، از گروه صعود کرد اما در مرحله بعدی روبه‌روی الهلال عربستان شکست خورد. نفت تهران اما با هدایت منصوریان حتی از مرحله یک هشتم نهایی هم رد شد و الاهلی عربستان را از مسیرش کنار زد. در این مرحله اما شکست روبه‌روی الاهلی امارات در انتظار نفتی‌ها بود. تیمی که امروز دیگر عملا وجود خارجی ندارد!

سال 2017 نسبت به گذشته برای فوتبال ایران به مراتب ایده‌آل‌تر بود. چراکه تیم‌های ایرانی توانستند در آسیا عملکرد نسبتا قابل قبولی داشته باشند. این عملکرد هنوز به طور کامل راضی‌کننده نبود اما همین که سه تیم از چهار تیم از مرحله گروهی رد شدند و خیلی زود در محاصره بحران قرار نگرفتند، خودش یک موفقیت به شمار می‌رفت

2017؛ دورخیز برای پرواز

سال 2017 نسبت به گذشته برای فوتبال ایران به مراتب ایده‌آل‌تر بود. چراکه تیم‌های ایرانی توانستند در آسیا عملکرد نسبتا قابل قبولی داشته باشند. این عملکرد هنوز به طور کامل راضی‌کننده نبود اما همین که سه تیم از چهار تیم از مرحله گروهی رد شدند و خیلی زود در محاصره بحران قرار نگرفتند، خودش یک موفقیت به شمار می‌رفت. در آن رقابت‌ها ذوب‌‌آهن تنها تیمی بود که نتوانست از مرحله گروهی جدا شود و خودش را به دور حذفی برساند. استقلال در سال 2017 گروه بسیار سختی در آسیا داشت اما به عنوان تیم دوم راهی دور بعدی شد. در این مرحله اما یک اتفاق ناامیدکننده رخ داد و پسران علیمنصور با وجود برتری در دیدار رفت روبه‌روی العین، در مسابقه برگشت با نتیجه دور از انتظار 6 بر دو شکست خوردند و از جام کنار رفتند. هیچ‌کس باور نمی‌کرد استقلال خوزستان در اولین و آخرین تجربه آسیایی، توانایی صعود از گروه را داشته باشد اما تیم شگفتی‌ساز فوتبال ایران این ماموریت را با موفقیت پشت سر گذاشت. آنها در یک هشتم نهایی هم عملکرد بدی نداشتند اما از قدرت لازم برای شکست دادن تیم قدرتمند الهلال برخوردار نبودند. پرسپولیسی‌ها اما کمی بیشتر به پیشروی ادامه دادند. تیم برانکو در اولین بازی حذفی، از لخویا عبور کرد. تیمی که این روزها به نام الدحیل شناخته می‌شود. قرمزها سپس یک بازگشت دراماتیک را روبه‌روی الاهلی عربستان جشن گرفتند تا به نیمه نهایی آسیا برسند. همه چیز برای این تیم مطلوب به نظر می‌رسید اما محرومیت مهدی طارمی تیم را تحت تاثیر قرار داد و پرسپولیس در نیمه نهایی، شکست دردناکی را روبه‌روی الهلال تجربه کرد. شکستی که عمر خریبین، نقش اول آن محسوب می‌شد. با این حال، این تجربه یک دورخیز برای پرواز بلند پرسپولیس بود.

2018؛ یک قدم تا فتح جام

اینکه از هشت تیم نهایی لیگ قهرمانان در این سال دو تیم به فوتبال ایران تعلق داشتند، تجربه دلچسبی به نظر می‌رسید. تراکتور تنها تیمی بود که آن فصل از مرحله گروهی کنار رفت. سایر تیم‌ها توانستند این مرحله را با موفقیت پشت سر بگذارند. ذوب آهن به یک هشتم نهایی رسید و در این مرحله، مغلوب استقلال شد. هت تریک فراموش‌نشدنی مامه تیام، قلعه‌نویی و تیمش را از آسیا کنار زد. تیم شفر پس از این مرحله، روبه‌روی السد قرار گرفت و با شکست پنج بر سه در مجموع دو بازی، نتوانست خودش را به نیمه نهایی برساند. مسیر پرسپولیس اما متفاوت‌تر دنبال شد. این تیم ابتدا با گل دراماتیک لحظه آخری جلال حسینی، الجزیره امارات را کنار زد. سپس با یک کام‌بک دیدنی دیگر، الدحیل را در تهران شکست داد تا به جمع چهار تیم برتر برسد. شاهکارهای تیم برانکو با کنار زدن السد در نیمه نهایی تکمیل شد. آنها برای اولین بار در تاریخ باشگاه به فینال رسیدند اما در این مسابقه، نتیجه را به کاشیما واگذار کردند و شانس قهرمانی آسیا را از دست دادند.

2020؛ غوغا در قرنطینه

سال 2020، سال عجیبی برای لیگ قهرمانان بود. سالی که لیگ قهرمانان در آن با یک تقویم کاملا متفاوت و به صورت متمرکز دنبال شد. در این سال، شهرخودرو اولین حضور تاریخش در آسیا را با حذف از دور گروهی سپری کرد. سپاهان هم نتوانست از این مرحله صعود کند اما آبی‌ها به هر زحمتی از گروه‌شان صعود کردند و در یک هشتم نهایی به پاختاکور باختند. پرسپولیس اما باز هم توانست خودش را پله به پله به دیدار نهایی برساند. پرسپولیس برای فینالیست شدن، این بار السد، پاختاکور و النصر را از پیش رو برداشت اما باز هم نتوانست به آرزوی دیرینه قهرمانی آسیا برسد و این بار برابر اولسان هیوندای زانو زد.