شیر نبودی پیرمرد!

آریا طاری

ظاهرا هر کسی که در وضعیت این سال‌های استقلال سهیم بوده، به نوعی تلاش می‌کند تا بار مسئولیت را از روی شانه‌های خودش بردارد و دیگران را مقصر نشان بدهد. این ماجرا، شامل حال سرمربی آلمانی‌ سابق آبی‌ها نیز شده است. شفر که پس از ترک ایران مصاحبه‌های زیادی انجام داده، اخیرا از یک سناریو علیه خودش و تیمش در فوتبال ایران صحبت کرده است. اگر واقعا مرد آلمانی همانقدر که می‌گوید مربی خوبی است، باید از او سوال کنیم که چرا نتوانسته حتی یک فصل در باشگاهی مثل بنی‌یاس امارات دوام بیاورد؟

پس از چندین ماه، وینفرد شفر بالاخره دلیل ناکامی‌اش در فوتبال ایران را کشف کرده است. او از «سناریوی شرم‌آور» رییس باشگاه و دیگران علیه خودش در دوران حضور در استقلال حرف می‌زند و این موضوع را عاملی برای شکست پروژه‌اش در تهران می‌داند. شاید مدیران وقت استقلال، چهره‌های موفقی نبودند و نتوانستند گره از مشکلات تیم باز کنند. شاید مدیران وقت استقلال، در پولسازی موفق نبودند و به لحاظ اقتصادی، دوران خوبی را در باشگاه رقم نزدند اما تصور اینکه آنها تعمدا به دنبال ضربه زدن به شفر بودند، کاملا دور از ذهن به نظر می‌رسد. چراکه شکست خوردن مربی آلمانی، آنها را نیز به لبه پرتگاه نزدیک‌تر کرد. البته که در باشگاه چهره‌هایی مثل علی خطیر، گاهی مشکلاتی برای تیم به وجود آوردند اما مقصر اصلی آن ناکامی، هیچ‌کس به جز خود شفر نبود. مردی که نتوانست روحیه و انرژی مثبت اولین فصل را به دومین فصل نشستن رویی نیمکت استقلال تزریق کند. وینفرد شفر به این باور رسیده که اگر در استقلال حفظ می‌شد، می‌توانست این تیم را به قهرمانی آسیا برساند اما به نظر می‌رسد با کیفیتی که هواداران این باشگاه از تیم استراماچونی و حتی فرهاد مجیدی دیده‌اند، دیگر جنس تصورات در مورد شفر کاملا تغییر کرده است. پس از او، دو مربی دیگر روی نیمکت استقلال نشسته‌اند و هر دو نیز توانسته‌اند نمایش‌های جذاب و نتایج خوبی را پشت سر بگذارند. وجه اشتراک این دو نفر را می‌توان در جوانی، انگیزه و تحرک‌ فکری‌شان جست‌وجو کرد. ویژگی‌هایی که در شفر تا این اندازه ملموس نبودند. البته که او نیز نسبت به شرایط سنی‌اش، همیشه سرحال و به لحاظ ظاهری، همیشه پرانرژی نشان می‌داد اما در نهایت برای رساندن استقلال به اوج، جسارت کافی را از خودش نشان نداد.

در اولین فصل جانشینی منصوریان، عملکرد وینفرد شفر به شدت قابل دفاع به نظر می‌رسید. آبی‌ها با این مربی، به همه اهداف‌شان دست پیدا کردند. آنها پرسپولیس را در دربی برگشت همان فصل از پیش رو برداشتند، به قهرمانی جام حذفی رسیدند، در لیگ سهمیه لیگ قهرمانان را جشن گرفتند و در لیگ قهرمانان نیز از اولین مرحله حذفی عبور کردند. با این حال به نظر می‌رسد احتمالا هر مربی دیگری نیز می‌توانست با آن ترکیب رویایی و استثنایی، همان نتایج را تجربه کند. استقلال در آن فصل در همه نقاط زمین، ستاره‌های زیادی در اختیار داشت و شرایط برای نتیجه گرفتن این تیم کاملا مهیا به نظر می‌رسید. خط دفاعی مستحکم، خط هافبک جنگنده و البته خط حمله درخشان این تیم با حضور تیام، نفس هر حریفی را می‌گرفتند اما زمانی که مسئولیت بستن تیم به خود شفر واگذار شد، اوضاع اصلا امیدوارکننده پیش نرفت. این مربی بارها جدایی تیام و جباروف را عامل ناکامی‌اش معرفی کرده اما برخی از مدیران سابق باشگاه، فاش کرده‌اند که سرمربی آلمانی استقلال مشکل چندانی با جدایی این دو نفر نداشت. آینده تیم شفر درست از روزی تباه شد که او تصمیم گرفت پای گرو و نویمایر را به فوتبال ایران باز کند. بازیکنانی که هرگز در قواره کار کردن در باشگاه استقلال نبودند. این دو خرید فاجعه‌بار، همه برنامه‌های تیم را به هم ریختند.

جدا از این دو خرید ناموفق با تصمیم مستقیم شفر، بخشی از تمرکز این مربی نیز از دست رفته بود و او دیگر اشتیاق سابق را برای کار کردن از خودش نشان نمی‌داد. تعویض‌های ناامیدکننده وینفرد، آبی‌ها را از مسیر موفقیت دور کرد. آنها هنوز شانس خوبی برای بردن جام داشتند اما ماجراهای دربی برگشت لیگ هجدهم، اجازه نداد که استقلال نفس بکشد. شفر می‌توانست با دخالت در لحظه رقم خوردن آن پنالتی سرنوشت‌ساز، جلوی دچار شدن تیمش به آن وضعیت را بگیرد اما در آن لحظات خاص، او تنها یکی از تماشاچیان ورزشگاه آزادی بود. چند هفته بعد نیز ترکیب سراسر اشتباه دیدار با پدیده مشهد، شیشه عمر این مربی در فوتبال ایران را نابود کرد. البته که جلوگیری از حضور او در تمرین، تصمیم چندان دلچسبی نبود اما دیگر حتی بازیکنان باشگاه نیز ادامه چنین روندی را نمی‌خواستند.

شفر که پس از ترک ایران مصاحبه‌های زیادی انجام داده، اخیرا از یک سناریو علیه خودش و تیمش در فوتبال ایران صحبت کرده است. اگر واقعا مرد آلمانی همانقدر که می‌گوید مربی خوبی است، باید از او سوال کنیم که چرا نتوانسته حتی یک فصل در باشگاهی مثل بنی‌یاس امارات دوام بیاورد؟

شفر در استقلال از جلسه‌ تمرینی باشگاه منع شد و در بنی‌یاس امارات، خیلی زود شغلش را از دست داد. شاید وقتش رسیده که این مربی در 70 سالگی، آرام آرام به دنبال بازنشستگی از دنیای فوتبال باشد. آنوقت او وقت زیادی هم خواهد داشت تا هر روز درباره توطئه‌هایی صحبت کند که ظاهرا فقط در ذهن این مربی وجود خارجی داشته‌اند. شفر در فوتبال ایران، روی موجی از امیدواری‌ها سوار شد اما پیرمرد آلمانی آن «شیری» نبود که طرفداران استقلال تصور می‌کردند. او قدرت رهبری تیم در روزهای نفس‌گیر را نداشت و برای «ساختن» یک استقلال رویایی، به اندازه کافی آماده نبود.