رامین پرتو

آلمانی‌ها دیروز (یکشنبه) در انتخابات فدرال شرکت کردند تا دولت تازه‌ای را به‌جای «اولاف شولتس» مستقر کنند، انتخاباتی که در سایه حملات اتباع غیرآلمانی قرار گرفته و به جریان‌های راست افراطی فرصتی برای خودنمایی داده است. به گزارش واشنگتن‌پست، انتظار می‌رود انتخابات فدرال آلمان به شکستی سنگین برای «اولاف شولتس»، صدراعظم کنونی تبدیل شود و رقیب دیرینه «آنگلا مرکل» یعنی فردریش مرتس را در مسیر رهبری قرار داده و یک حزب راست افراطی را به دومین نیروی قدرتمند پارلمان تبدیل کند. 

حزب راست افراطی و ضد مهاجرت «آلترناتیو برای آلمان» ماه‌هاست که در نظرسنجی‌ها پس از محافظه‌کاران در جایگاه دوم قرار دارد و میزان حمایت از آن بین ۲۰ تا ۲۲ درصد است. چنین نتیجه‌ای یک جهش عظیم برای حزبی خواهد بود که در سال ۲۰۱۷ برای نخستین بار با ۱۲.۶ درصد آرا وارد بوندستاگ (پارلمان آلمان) شد. این اتفاق تا حدی برای آلمان شوکه‌کننده خواهد بود، زیرا از زمان جنگ جهانی دوم، بخش بزرگی از جامعه آلمان حمایت از سیاستمدارانی که مواضع ملی‌گرایانه داشته و با تکثرگرایی مخالف هستند را یک تابو می‌داند. 

با این حال، شانس آلترناتیو برای آلمان در دستیابی به قدرت در این دوره انتخاباتی بسیار پایین است. سایر احزاب بارها تعهد داده‌اند که از همکاری با این حزب در مذاکرات ائتلافی پس از انتخابات خودداری کنند. حمایت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا از حزب آلترناتیو برای آلمان نیز در روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی تأثیر چندانی بر افزایش آرای این حزب نداشت. 

این در حالیست که جمعی از هواداران احزاب راست افراطی در برلین (شنبه و یکشنبه) از ایستگاه فردریش استراسه تا ایستگاه مرکزی این شهر راهپیمایی کردند و در همین زمان حدود یک هزار و ۲۰۰ نفر از گروه‌های ضد احزاب راست افراطی با تجمع در مسیر راهپیمایی آنها، قصد داشتند اعتراض خود را نسبت به آنها اعلام کنند. در نهایت پلیس آلمان برای جلوگیری از درگیری میان این دو گروه با معترضان ضد هواداران احزاب راست افراطی درگیر شده و برای متفرق کردن آنها از گاز اشک‌آور استفاده کرده است.

مرتس پیروز می‌شود؟

یورونیوز در خصوص این انتخابات نوشته است که «رأی‌دهندگان در آلمان مستقیماً صدراعظم را انتخاب نمی‌کنند، بلکه ترکیب بوندستاگ را تعیین می‌کنند؛ به این صورت که هم به یک نماینده منطقه‌ای رأی می‌دهند و هم به یک لیست حزبی. سپس پارلمان پس از امضای توافق ائتلافی، صدراعظم را انتخاب می‌کند. در این انتخابات، فریدریش مرتس بهترین موقعیت را برای تصدی این سمت دارد». 

چند هفته پیش، به نظر می‌رسید که حزب چپ‌گرای «دی لینک» نمی‌تواند حد نصاب پنج درصدی لازم برای حفظ کرسی‌های خود در بوندستاگ را کسب کند، اما حمایت موجی از جوانان که تاثیر فضای مجازی هم در آنها چشمگیر بوده، باعث افزایش محبوبیت این حزب شدند 

مرتس از حزب محافظه‌کار اتحادیه دموکرات مسیحی است، همان حزبی که آنگلا مرکل سابقاً رهبری آن را بر عهده داشت. اما او این حزب را به‌ویژه در سیاست مهاجرتی به سمت جریان راست سوق داده است؛ تا جایی که در ماه میلادی گذشته مرکل به‌طور علنی او را به دلیل اتکا به حمایت راست افراطی برای تصویب یک طرح مهاجرتی در پارلمان، مورد انتقاد قرار داد. 

مرتس همچنین قابلیت اطمینان و تکیه به آمریکا به‌عنوان یک شریک را زیر سوال برده است، به‌ویژه پس از اظهارات اخیر «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، و «جی‌دی ونس»، معاون وی. مرتس از درخواست ترامپ برای افزایش هزینه‌های دفاعی در اروپا حمایت کرده، اما پیشنهاد داده است که امتیازات پناهجویان اوکراینی در آلمان کاهش یابد. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های او مدیریت بحران بودجه این کشور و رکود اقتصادی خواهد بود. 

باید بدانیم که فریدریش مرتس، ۶۹ ساله در سال ۲۰۲۲ به رهبری حزب دموکرات مسیحی رسید. این در حالی است که او چند دهه قبل از آن به عضویت حزب درآمد. رقابت او با آنگلا مرکل در اوایل سال‌های ۲۰۰۰ باعث شد که پس از به قدرت رسیدن صدراعظم پیشین فریدریش مرتس به حاشیه رانده شود. آنگلا مرکل در سال ۲۰۰۵ در آلمان به قدرت رسید. فریدریش مرتس به این ترتیب دوره‌ای از سیاست کناره گرفت و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت و البته که او وکیل دادگستری است! 

فریدریش مرتس در تابستان سال ۲۰۱۸ پس از آنکه آنگلا مرکل اعلام کرد که از رهبری حزب کناره خواهد گرفت به عرصه سیاست بازگشت. او به طور کلی به عنوان سیاستمداری محافظه‌کارتر از آنگلا مرکل شناخته می‌شود. فریدریش مرتس به رای‌دهندگان وعده داده است که اقتصاد آلمان را احیا خواهد کرد و در مقابل موج ورود مهاجران خواهد ایستاد. او پیرو مذهب کاتولیک است و همسرش به عنوان قاضی فعالیت می‌کند. فریدریش مرتس سه فرزند بزرگسال دارد. او در سال ۱۹۷۲ به حزب دموکرات مسیحی پیوست و در سال ۱۹۸۹ به عنوان نماینده پارلمان اروپا انتخاب شد. فریدریش مرتس در سال ۱۹۹۴ برای اولین بار به عنوان نماینده وارد پارلمان آلمان (بوندستاگ) شد. او همواره از ارزش‌های محافظه‌کاران دفاع کرده است. فریدریش مرتس بر اهمیت خانواده تاکید زیادی می‌کند. او در دورانی که آنگلا مرکل صدراعظم بود از سیاست دوری گرفت و به عنوان تاجر در آمریکا و چین به سر می‌برد و بر همین اساس پیچیدگی‌های اقتصاد را به خوبی می‌داند. 

مرتس حزب دموکرات مسیحی‌ها را به ‌ویژه در سیاست مهاجرتی به سمت جریان راست سوق داده است؛ تا جایی که در ماه میلادی گذشته مرکل به‌طور علنی او را به دلیل اتکا به حمایت راست افراطی برای تصویب یک طرح مهاجرتی در پارلمان، مورد انتقاد قرار داد

انتظار برای دولت جدید 

با توجه به وضعیت فعلی آلمان و ریشه برگزاری انتخابات زودهنگام در این کشور باید دانست که ما شاهد یک شکاف سیاسی در میان احزاب این کشور هستیم. به گزارش رویترز، اگر محافظه‌کاران پیروز شوند، نخستین چالش مرتس تشکیل دولت خواهد بود. اتحادیه دموکرات مسیحی و حزب «اتحادیه سوسیال مسیحی» در نظرسنجی‌ها مجموعاً ۳۲ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند. برای دستیابی به اکثریت، آن‌ها نیاز به یک یا چند شریک ائتلافی دارند. احزاب آلمانی قصد دارند با توجه به چالش‌های بین‌المللی فراوان، مذاکرات برای تشکیل دولت را ظرف چند ماه به پایان برسانند، اما در تاریخ آلمان مواردی بوده است که در آن تشکیل دولت تا ۶ ماه به طول انجامیده است. از آنجا که مرتس ائتلاف با حزب افراطی آلترناتیو برای آلمان را رد کرده، محتمل‌ترین گزینه‌ها برای ائتلاف حزب «سوسیال دموکرات» اولاف شولتس یا حزب «سبزها» هستند. 

این در حالیست که اگر به گذشته برگردیم می‌بینیم که نارضایتی عمومی در میان رأی‌دهندگان، زمینه را برای یک کارزار انتخاباتی کوتاه فراهم کرد، کارزاری که بر مشکلات بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا متمرکز بود. با این حال، سه حمله توسط اتباع غیرآلمانی، موضوع مهاجرت، پناهندگی و امنیت داخلی را به صدر دستور کار تبلیغات انتخاباتی رساند. در مقابل، به‌رغم اقدامات دولت ترامپ برای کنار گذاشتن اروپا از مذاکرات با روسیه در مناقشه اوکراین و تهدیدهای این دولت برای کاهش تعهدات امنیتی آمریکا در اروپا، مسائل جهانی نقش کمتری در گفتمان این کارزار انتخاباتی ایفا کرده‌اند. 

 به موازات این روند باید توجه شود که چند هفته پیش، به نظر می‌رسید که حزب چپ‌گرای «دی لینک» نمی‌تواند حد نصاب پنج درصدی لازم برای حفظ کرسی‌های خود در بوندستاگ را کسب کند. این حزب با اختلافات داخلی و ظهور یک حزب پوپولیست جدید چپ‌گرا به رهبری نماینده سابق پارلمان، «زارا واگن‌کنشت»، مواجه بوده است. اما موجی از حمایت جوانان که تاثیر فضای مجازی هم در آن چشمگیر بوده، باعث افزایش محبوبیت این حزب و جهشی ناگهانی محبوبیت آن در نظرسنجی‌ها شده است. 

حال باید منتظر بود و دید که آیا اولاف شولتس جای خود را به فردریش مرتس می‌دهد یا خیر!