یادداشت ریچارد نفیو و آرین طباطبایی در «War on the Rocks»:
چرا ترامپ فرصتی کوتاهی برای حل مسئله ایران دارد؟
ریچارد نفیو و آرین طباطبائی در یادداشتی در پایگاه اینترنتی «وار آن د راکس» نوشتند: دونالد ترامپ احتمالاً آخرین رییس‌جمهوری است که فرصت توقف ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران را خواهد داشت. آیا او موفق خواهد شد؟
به گزارش سرویس بین‌الملل انتخاب، در ادامه این مطلب آمده: تهران در موقعیتی تضعیف شده قرار دارد، چرا که به‌طور فاجعه‌باری پیامد‌های بلندمدت حمله حماس در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و پاسخ بعدی از سوی اسرائیل را دست کم گرفته است. اما حتی یک جمهوری اسلامی تضعیف‌شده نیز می‌تواند به منافع آمریکا آسیب برساند و باعث شود این کشور مجبور شود منابع قابل توجهی را برای مدیریت بحران دیگری در منطقه اختصاص دهد. در حالی که تمرکز اخیر بر روی ایران عمدتاً بر فعالیت‌های منطقه‌ای آن بوده و توجه به مسئله هسته‌ای را کمرنگ کرده است، اما به لحاظ تاریخی شرایط برعکس بوده است و دیر یا زود مشکل هسته‌ای دوباره به سرخط اخبار باز خواهد گشت. دولت ترامپ اکنون فرصت و تعهدی برای برقراری توازنی مجدد دارد، یعنی همزمان مسئله هسته‌ای را مدیریت کند و فضای لازم برای بازسازی شبکه نیابتی‌ای که نیرو‌های آمریکا و همپیمانانش را هدف قرار داده و گزینه‌های آنها را طی ده سال گذشته محدود کرده بود، را از ایران بگیرد. اسرائیل نشان داده که امکان پذیرش ریسک‌های بیشتر در پاسخ به تحریک‌ها و حملات ایران وجود دارد. ایالات متحده نیز باید به همین منوال عمل کند و از کل ابزار‌هایی که در اختیار دارد استفاده نماید تا از تبدیل برنامه هسته‌ای ایران به یک سلاح جلوگیری نماید، از بازسازماندهی نیرو‌های متحد ایران و از فروغلطیدن بیشتر منطقه به سمت هرج و مرج جلوگیری کند.
لحظه واقعی بحران هسته‌ای
دولت ترامپ وعده داده که فشار علیه ایران را تشدید کند. احتمالی بسیار واقعی وجود دارد که آغاز این مسیر، باعث شود ایران محدودیت‌های خودخوانده باقی‌مانده در زمینه هسته‌ای را بشکند.
ترامپ اکنون رئیس‌جمهور است، بنابراین بایستی فرض کنیم که ترجیحات او در درون دولت او نیز منعکس می‌شود. اگر واقعاً او در خصوص تمایل به دستیابی به توافق با ایران جدی باشد، گزینه‌هایی برای پیگیری وجود دارد. این گزینه‌ها شامل بازگشت به توافق هسته‌ای نخواهد بود، که به‌طور عمده به دلیل پیشرفت‌های فنی ایران، به‌ویژه در زمینه تحقیق و توسعه سانتریفیوژ، تا حدی از حیز انتفاع ساقط شده است. با این وجود، اقدامات قابل توجهی از سوی ایران برای کاهش نگرانی‌ها درباره احتمال تولید سلاح هسته‌ای امکان‌پذیر است؛ از جمله، و به‌ویژه، اعطای دسترسی و حقوق نظارتی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به همان سطحی که در توافق هسته‌ای توافق شده بود، آن هم به‌طور دائم. اقدامات دیگر، همچون کاهش میزان و سطح غنی‌سازی ذخایر اورانیوم به‌طوری که مدت زمان فاصله ایران تا ساخت سلاح هسته‌ای بیشتر شود، اجازه راستی آزمایی این مسئله که پروژه‌های تسلیحاتی سازی برنامه هسته‌ای ایران همچنان متوقف است و توافق بر سر عدم توسعه مسیر پلوتونیومی برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای نیز اعتماد را نسبت به نیات ایران افزایش داده و دامنه مشکل را محدود خواهند کرد.
برای دستیابی به این اهداف، ایالات متحده باید استراتژی‌ای را اجرا کند که فرصت موجود برای ایران و خطراتی را که رهبران آن در صورت ادامه گسترش برنامه هسته‌ای متحمل خواهند شد، به روشنی به آنها اعلام کند. در عرصه دیپلماسی، ترامپ می‌تواند به سرعت مجوز مذاکرات مستقیم با ایرانیان را صادر کند تا پیشنهاد یک ترتیبات فوری متمرکز بر کاهش ریسک به منظور ایجاد فضای کافی برای مذاکرات بیشتر را به طرف مقابل منتقل کند.
فرصتی نادر در منطقه
در وضعیت کنونی منطقه، ایالات متحده موقعیت مناسبی برای بهره‌برداری از فرصت‌ها جهت محدود کردن نفوذ ایران در خاورمیانه پس از سال‌ها افزایش حضور ایران و تضعیف توانایی‌های نیرو‌های متحد این کشور که سال‌ها نیرو‌های آمریکا را هدف قرار داده‌اند، دارد. این گروه‌ها دیگر امکانات کافی برای وارد کردن خسارات گسترده به همپیمانان و شرکای ما در اسرائیل و سایر نقاط را ندارند و اقداماتشان آنها را مستقیماً در معرض خطر قرار داده است. این شکست به نفع نیرو‌های آمریکا و شرکای منطقه‌ای محسوب می‌شود. اما مطمئناً جمهوری اسلامی به بازسازی شبکه متحدان خود که بزرگ‌ترین دارایی راهبردی این کشور است، روی خواهد آورد. در میان‌مدت، ایالات متحده باید آماده استفاده از تمام ابزار‌های موجود، از جمله نیروی نظامی، برای مقابله با متحدان ایران و به‌ویژه جلوگیری از تسلیح مجدد آنها باشد. در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت، احتمال ادامه حملات نیرو‌های همپیمان ایران، مانند حملات به ناوگان حمل و نقل دریایی در دریای سرخ به وسیله از جانب حوثی‌ها بسیار محتمل است. ایالات متحده باید به‌وضوح به ایران اطلاع دهد که این اقدامات غیرقابل قبول است و ارسال موشک‌ها و مؤلفه‌های مربوط به آن، ایران را مسئول چنین تهدیدی برای عبور امن و مطمئن از این مسیر آبی حیاتی می‌سازد. ماموریت‌های مداخله‌ای و همچنین حملات هدفمند علیه مواضع حوثی‌ها و دیگر نیرو‌های نیابتی باید به صراحت مطرح شود.
ترامپ زمان دارد، اما نه خیلی
زمان و فضایی که قرار بود توسط توافق هسته‌ای فراهم شود دیگر وجود ندارد، اما همچنان گزینه‌هایی برای جلوگیری از عبور ایران از آستانه هسته‌ای شده باقی مانده است. دولت ترامپ ممکن است نسبت به پیشینیان خود از فضای عملیاتی گسترده‌تری برخوردار باشد که ناشی از کنترل واحد دولت آمریکا و وضعیت تضعیف‌شده متحدان ایرانی در خارج از کشور است. او باید اکنون از این فرصت استفاده کند یا برای کاهش فضای سیاستی و افزایش خطرات ناشی از ایران هسته‌ای در منطقه و جامعه بین‌المللی آماده شود. دولت نخست ترامپ ما را در این مسیر قرار داد و دولت دوم ترامپ می‌تواند و باید آن را
تصحیح کند.
دیدگاه تان را بنویسید